Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII.PowstanieKsięstwaWarszawskiego
MimotojednakM.Bobrzyńskipisał:
Nieocenionymdarembyłakonstytucja,którądlaKsięstwaWarszawskiegoNapoleon
podyktował
58
.
UstawakonstytucyjnaKsięstwaWarszawskiegozostałapodpisanaprzezcesarzaFrancuzów
22lipca1807r
.
Wrzeczywistości,wbrewbrzmieniuformułyzakończenia,NapoleonoktrojowałKsięstwu
Warszawskiemuustawęzasadniczą.Byłjejfaktycznymtwórcąidoniegonależałoprawo
jejzmianyirewizji.Mamytutajdoczynieniazrzadkimprzykłademnadaniapaństwukon-
stytucjiprzezwładcęinnegopaństwazpominięciemsuwerena,którymwtymwypadku
byłFryderykAugust
59
.
Okazujesię,żewprokonsularnysposóbtraktowanebyłoprzezcesarzaFrancuzównietylko
KsięstwoWarszawskie,alerównieżKrólestwoSaksonii.Stądtrafnauwaga,że
IstotnympanemKsięstwabyłteżNapoleon,którywładałniemprzezkrólasaskiego
iprzezswojegorezydentawWarszawie
60
.
PoczątkiRzeczpospolitejjedenipółrzeczywiścieniebyłyłatwe.Traktattylżyckipowołał
dożyciapaństwonadWartąiWisłą,które,chociażbyłoembrionempolskiejpaństwowości,
wnazwienieużywałonazwynPolskan
.Wsensieprawnymniebyłoteżkontynuacjąpierwszej
Rzeczypospolitej,tylkopaństwemnowym,oczymbyłajużmowa.OgenezieKsięstwaWarszaw-
skiegotrafniepisałMichałRostworowski:
Kierownictwospoczywaniewrękuspołeczeństwa,aleFrancjiNapoleona,jegogene-
rałówiministrów,tychwreszciePolaków,którychcesarzjakoswoichagentówdoakcji
organizacyjnejużywa
61
.
UswegopoczątkuRzeczpospolitajedenipółprzybierapostaćuniipersonalnejzKrólestwem
Saksonii,conawiązujezarównodorozwiązańzpierwszejpołowyXVIIIw.,jakipostanowień
art.7UstawyRządowej3Maja1791r
.świadczyłobytoopróbiezachowaniapewnejciągłości
międzypierwsząRzeczpospolitąaRzeczpospolitąjedenipół.
58
59
60
61
M.Bobrzyński,Dzieje...,s.39.
M.Kallas,Ustawa...,s.111.
M.Bobrzyński,Dzieje...,s.38.
M.Rostworowski,PrawnagenezaKsięstwaWarszawskiegoiKrólestwaPolskiego,Kraków1915,s.13.
29
