Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rysbiografczny
37
ludziinnegopochodzenia,aleniejakowyznawcówinnejreligii.Uważa,żetylko
przyjęciekatolickiejwiaryipolskichobyczajówpozwoliimnapełnąasymilację
zpozostałymimieszkańcamikraju.Takiestanowiskowybiórczej,niepełnejtole-
rancjireprezentowalitakżeinniprzedstawicieleKościołakatolickiegonaprze-
łomiewieków.Autorzdecydowałsięjednaknaniezaprezentowanieprywatnej
opiniiwtejsprawie,chociażmożnająwyczytaćmiędzywierszamizniektórych
fragmentówstudium,gdzienazywaŻydówupasożytami”-pochwilijednakmi-
tygujesię,przypominając,żeprzykazaniemchrześcijaninajestprzecieżumiłować
bliźniego”
.
PawełPopiel.Sylwetkapośmiertna(1892r.)jestjeszczejednymzszeregu
tekstów,którepisywałGnatowskikuupamiętnieniuwyjątkowocenionychprzez
siebieprzedstawicielispołeczeństwa79.WprzeciwieństwiejednakdoDeotymy,
MatejkiczyKrasińskiego,Popielniebyłartystąaniliteratem,apolitykiem,praw-
nikiem,publicystązkręgukonserwatystóworazrenowatoremzabytkówKrako-
wa.TekstukazałsiępierwotniewuPrzeglądziePolitycznym,SpołecznymiLite-
rackim”wroku1892(nr69,81,93,94,95,99),następniezostałosobnowydany
drukiem,nakłademautora,weLwowiew1892r.Wniniejszymopracowaniusko-
rzystanozwydaniadrugiego,osobnego.
PrałatkreśliportretPopielanatleepoki,anawetkilkuepok,naczasktó-
rychprzypadałojegodługie,ponadosiemdziesięcioletnieżycie.Posądzanyprzez
częśćspołeczeństwaowstecznictwoizacofanie,obwinianyzapostulowaną
przezsiebiekoniecznośćwspółpracyzzaborcąorazkrytykęzbrojnychzrywów
narodowo-wyzwoleńczych,Popielprzedewszystkimwspółtworzyłgalicyjskie
środowiskokonserwatystów(m.in.założyłdziennikuCzas”
,nałamachktórego
publikowałtakżeGnatowski)idojegosympatykówkierowałswewystąpienia
publicystyczne.
Wartykuleprałatpragnieoddalićzarzutydotyczącezbytniegolojalizmu
Popiela,widzącwnimwielkiegopolityka,mężastanuimyśliciela,którywraz
zpoznanymiweFrancjiprzedstawicielamiruchuukatolikówliberalnych”opra-
cowałplanodnowyPolskiwduchuchrześcijańskim,leczzpowodurosnących
wsiłęprzedstawicielimyślilewicowejirewolucyjnejzostałprzezspołeczeństwo
potraktowanywzgardliwieilekceważąco:
PrzyjacielMontalemberta,zwolennikjawnytegokierunku,jakiweFrancjirepre-
zentowałostronnictwoCorrespondant,PawełPopieluważanybyłunasprzezwielu
zaultramontańskiegofanatyka,gotowegozapalaćstosyinkwizycjiprzyliniiA-B.
79Wartozaznaczyć,żewtymsamymrokuwKrakowieukazałsiępodobnytekst
S.Tarnowskiegopt.PawełPopiel.Wspomnieniepośmiertne,wktórymprzedewszystkim
wspominasięjegozasługidlakraju.
