Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I-Odpowiedzialność,pozadobremizłem
17
całenaszewartościowanie,wszystkiejegoflsystemyn-itobezwzględu
nato,czyodwołująsię,czynie,dowłasnychkorzeni-akceptująiwręcz
opierająsięnazasadniczymprzeciwstawieniu,którestanowioistocie
właśnieflascetycznejnmoralności.
Chodziturzeczjasnaoprzeciwieństwomiedzytym,couznajemyza
wartościoweanaszymwłasnymżyciem-przeciwieństwo,którenakazu-
jenamszukaćwartościpozanim,wtym,comusięprzeciwstawia.Tego
rodzajumoralnewartościowaniewyklucza,zdaniemNietzschego,auten-
tycznąodpowiedzialność,która,jakpowiada,musipolegaćnatroszcze-
niusięocałośćistnienia-naszegoistnienia.Cowięcej,twierdzionnawet,
żemoralnośćstanowidlanasformęusprawiedliwieniaucieczkiprzed
odpowiedzialnością,takiegowytłumaczeniaizamaskowaniawłasnejsła-
bości,którepozwalająnamniepodejmowaćzniąwalkiitymsamym
pozbyćsięciężkiegoobowiązkuodpowiadaniazasiebie.
Historycznieurzeczywistnione,moralneusprawiedliwieniesłabości
umożliwiło,zdaniemNietzschego,rozwiązanieegzystencjalnegopara-
doksu,wktórymniechęćdomarnościwłasnegoistnieniakłócisięzwolą,
czyraczejzkoniecznością,przetrwania.Polegałoononaswoistym
fluświęceniunnikczemnych,aczdominujących,stronżycia,wytłumacze-
niuichwinnym,wyższym,iwtymsensienierzeczywistymporządku
rzeczy.Jednakżetegorodzajuflsakralizacjannaszychsłabości,uczynie-
nieichwręczcnotami,oznaczazafałszowanietego,cowżyciurealne,
przydaniemuwartości,którejnieposiada.Wtensposóbosiągasięco
prawdaafirmacjęwłasnegoistnienia,nadajesięmuniezbędnysens-
leczjesttoafirmacjatego,czymniejesteśmy,wyobrażonejflmoralnejn
istotywnas;jesttosens,którynieposiadażadnegooparciawrzeczy-
wistości.
Akceptującmoralnezobowiązania,przyjmujemyodpowiedzialnośćza
realizacjętejwłaśnieistotyitegosensu.Tymsamymzgadzamysię-
dobrowolnie,jakchcielibyśmytwierdzić-naodpowiadanienieprzed
samymisobą,leczprzedinstancją,któraprzerastaiprzeciwstawiasię
naszejjednostkowejegzystencji.Nietzschepowiadajednak,żenaszazgoda
jestwyłączniekoniecznąkonsekwencjąniemożnościprzyjęciaautentycz-
nejodpowiedzialności,żeodpowiadamyprzedczymślubprzedkimś
innymniedlatego,żetakchcemy,leczponieważniepotrafimyodpowia-
daćtylkoprzedsobą.Atylkotakaodpowiedzialność-wywodzidalej-
jestodpowiedzialnościąrzeczywistą-toznaczytaką,którazakładare-
alnetroszczeniesięocałośćwłasnegożycia,owszystkiejegoaspekty,
