Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Daremnieszukamyjakiegośjednego,silnierozkrzewionegokorzenia,jakiegośskrawka
żyznejizdrowejgleby:wszędziepył,piach,zdrętwienieimartwota.Beznadziejnieosa-
motnionyniemógłbysobiewybraćlepszegosymboluniżrycerzaześmierciąidiabłem,
takjaknarysowałgonamDürer,zakutegowstalrycerzaospiżowym,twardymspojrze-
niu,któryswąstraszliwądrogą,niedającsięzniejzwieśćswymstraszliwymwspółto-
warzyszom,aleteżbeznadziei,kroczysamotniezkoniemipsem.TakimDürerowskim
rycerzembyłnaszSchopenhauer:nieznałżadnejnadziei,alepragnąłprawdy.Niema
murównych[NT,148].
JeślichcemypotraktowaćpoważniezapewnienieNietzschego,żepo-
służyłsięSchopenhauerem,takjakPlatonSokratesem,jakosemiotykądla
siebie,towinniśmyspojrzećnajegofilozoficznedziełowłaśnieokiem
Dürerowskiegorycerza.Niejesttołatwe.Szestowzezdumionymzgor-
szeniemkonstatuje,nawettakniebezpiecznąksiążkęjakFaustGoethego
zdołanofluprzystępnićnmłodzieżyjakoszkolną,obowiązkową(!)lektu-
rę.Jakżeżmusianosięnatrudzić,byuczynićzbohaterategopoematumo-
delowegowręczflAntychrystan,wzorzecgodnynaśladowania;ileżto
wysiłkumusieliwłożyćpedagodzy-pobierającypaństwowąpensjęzato,
byprzysposobićswychpodopiecznychdozgodnegożyciawspołeczeń-
stwie-żebyprzekształcićFaustawflprzystosowanegonobywatela,któ-
regoprzykładniezagroziszkolnejdziatwieskrzywieniemjejmoralnego
kręgosłupa,takbardzowtymwiekunarażonegonaróżneniebezpieczne
odchylenia.AleFaustniejestwyjątkiem.Wszakpowszechniewiadomo,
żehitlerowskiżołnierznosiłsobiewtornistrze...Zaratustrę.Możnasię
coprawdaupierać,właśnietenprzykładświadczyotym,żenajgorsza
częśćNietzscheańskiegoprzedsięwzięciazostaławykorzystanaprzezzde-
generowanebestiedocelówantydemokratycznych,azatem,jaksięobec-
nieuważa,takżeantyspołecznych.Jednakdzisiajmożnajużzpewnością
powiedzieć,żeautorowiksiążkifldlawszystkichidlanikogonudałosię
wkońcutrafićpodstrzechy.