Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Zmierzch
1.1.RozmiaryZiemi
Podręcznikifizykiigeografiiwspominająopomiarzepromieniaziemskiegoglobu
wykonanymprzezEratostenesa(IIIwiekp.n.e.).Trzebaprzytymzwrócićuwagę,
żeobserwacjaEratostenesa(rys.1.1)niedowodzikulistościZiemi,gdyżtazostała
przezniegoprzyjętanapoczątkujakohipotezatłumaczącaróżnicewpołożeniu
Słońcawzględemzenitu1.RezultatobserwacjiEratostenesanależałobywyrazićna-
stępująco:jeśliZiemiajestkulą,aodległośćSłońcajestdużowiększaniżodległość
pomiędzymiejscowościami,wktórychwykonywanebyłypomiary,topromieńZiemi
wynosi≈6100km.
Rys.1.1.Eratostenesstwierdził7żewchwili
gdywmiejscowościB(Assuan)Słońcejest
wzenicie7towmiejscowościA(Aleksandria)
położonejwodległościL≈800kmnapółnoc
odBkątowaodległośćSłońcaodzenituwy-
nosi0≈7,50.Kąt0zostałwyznaczonypo-
przezpomiardługościcieniarzucanegoprzez
obeliskoznanejwysokości.Przyjęciezało-
żeń7żeZiemiajestkulą7aodległośćpomiędzy
miastamijestdużomniejszaniżodległośćdo
Słońca(tylkowtedymożnapromienieświatła
traktowaćjakorównoległe)7pozwoliłomuwy-
znaczyćpromieńZiemizzależnościpomiędzy
długościąłukuokręguL7promieniemokręgu
Rikątem0:L=R0(0wradianach)
PowtórzeniepomiaruEratostenesalubinnychjegowariantówdzisiajbyłoby
łatwezewzględunapowszechnośćłącznościtelefonicznejiinternetowej.Jednakdo
ocenyrozmiarówZieminiejestkoniecznewykonywanieobserwacjizróżnychmiejsc
1RóżnicewpołożeniuSłońcawzględemzenituwróżnychmiejscachZiemimożnawytłuma-
czyćrównieżprzyzałożeniu7żeZiemiajestpłaska7aodległośćSłońcaniecowiększaniżodległość
międzytymimiejscami.
