Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Założeniateoretyczneimetodologiczne
społeczeństwaocharakterzewspólnotyobywateli.Sątozatemkoncepcjezajmują-
cesiękwestiamisuwerennościiniezależnościindywidualnejorazwspółistnienia
społecznegoorazposzukującenowychrozwiązańinowychinstytucji,mającychna
nowochronićpodmiotowośćisuwerennośćobywateli.Wyraźniezkoncepcjami
społeczeństwaobywatelskiegokorespondujestawianawpracyteza,iżwspółczes-
nąrefleksjęiwspółczesnedziałanianarzeczochronydzieciprzedkrzywdzeniem,
naznaczapodmiotoweiobywatelskieujęciedziecijakouczestnikówsystemuspo-
łecznegooraz-przyjmujączaHabermasem(1993za:tamże,s.289)-maksymal-
neposzerzanieichmożliwościpartycypacjiispołecznejkomunikacji.
Zideamirespektowaniazasadrównościisprawiedliwościspołecznejmożnasię
takżespotkaćprzyokazjistudiowaniaszerokiejproblematykiupośledzeniaspo-
łecznego,ekskluzjispołecznej
29
orazegalitaryzmuspołecznego(zob.np.Kaźmier-
czak,2005,s.368-375;Kaźmierczak,2006),obecnejjużodjakiegoczasuwpedago-
gicespołecznej(zob.np.BiałobrzeskaiKawula,red.,2006).Koncepcjeterozpatrują
kwestierealizowaniaroliobywatelaideprywacjijegoudziałuwżyciuspołecznym.
Wujęciuprezentowanymwtejrozprawie,zjednejstrony,ideeteodnosząsiędo
samegouczestnictwadzieciwżyciuspołecznymiichobywatelskiejpodmiotowości
wkontekścieochronyichpraworazichwspółuczestniczeniawprocesachidziała-
niachnarzeczochronyprzedkrzywdzeniem.Jesttotezadlamniefundamentalna,
charakteryzującawspółczesnynurtochronydzieciprzedkrzywdzeniem.Zdrugiej
strony,problematykaupośledzeniaspołecznegojestprzezmniewidzianajakoswo-
istykontekstrozważańnaduwarunkowaniamiwystępowaniazjawiskakrzywdzenia
dzieckawrodziniewodniesieniudokoncepcjiekologicznejiwcześniejpopular-
nychteoriistrukturalnych(np.Gil,1987).Towobrębietychkoncepcjirozpatru-
jesiębowiemupośledzeniespołecznerodzicówjakoczynniksprzyjającykrzyw-
dzeniudziecilubwręczdominujący.Zauważmyteż,iżdzieci,ofiaryprzemocy,są
bezpośredniowymienianewkategoriachspołecznych(grupach)charakteryzują-
cychsięekskluzjąspołeczną(Kaźmierczak,2005).Podkreślasięrównież,iżobsza-
rywykluczenia(ofiarkrzywdzenia)dotycząnietylkokwestiistatusumaterialne-
goiichudziałuwkonsumpcjidóbr,ale-przyjmujączaHilarySilveriBrianem
Munday’em(za:Kaźmierczak,2005)możeichbyćdużowięcej,wtym:szacunek,
edukacja,osobistasamorealizacja(por.Jarosz,2007d).
Nakoniecomówieniaobecnychwrozprawieodwołańteoretycznychprzywo-
łampostmodernizm.Ponowoczesność
30
wymieniałamjużjakoodniesieniewe
wcześniejszymfragmencie,konstatującjejwpływnaobrazrodzinyijejznaczenie
wrozwojuorazwychowaniudzieciimłodzieży(zob.Giza-Poleszczuk,2005).Tu
chcęrazjeszczeodwołaćsiędoteoriinowoczesnościiponowoczesnościjakote-
29
Upośledzeniespołecznełączonejestzkwestiamiobywatelskościiuczestnictwawżyciuspołecz-
nym.Jestteżstanemdeprywacjispołecznej,awięcmożnajerozpatrywaćzperspektywyekskluzji
społecznej(wykluczenia),oznaczającejwykluczeniepozagłównynurtżyciaspołecznego.Cowięcej,
pojęcieekskluzjimożnadefiniowaćjakoniepowodzeniewkilkuobszarach,wtymintegracjiinterper-
sonalnejwrodzinieispołecznościlokalnej.Takieujęcieotwieranowehoryzontyinterpretacjipozy-
cjidziecikrzywdzonych,któremyślęwartozczasempodjąćwinnymopracowaniu.
30Jakwiadomo,użycieterminuponowoczesność/postmodernizmbudziemocjewświecienauki,
zwłaszczawśródsocjologówipedagogów.
