Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20Ochronaikonserwacjaogrodówwróżnychkrajach
EugèneEmmanuelViollet-le-Duc(1814–1879).Jakoteoretykipraktykprowadził
działalnośćkonserwatorską,obejmującąwieległównychzabytkówarchitekturyfran-
cuskiej,wszczególnościśredniowiecznej.Wswoichpracachdążyłdoszczegółowego
rozpoznaniazabytkuijegohistorii.Reprezentującpodejściepurystyczne,uważał,
żenależyprzywracaćzabytkompostaćmożliwiepierwotnąijednolitą.Wiązałosię
tozazwyczajzusuwaniempóźniejszychnawarstwień.E.E.Viollet-le-Ducuzupeł-
niałbrakująceelementyirekonstruowałubytki.Tegorodzajupodejściedozabytków
dominowałoweFrancjiwlicznychrealizacjachkonserwatorskichdrugiejpołowy
XIXw.,zaznaczyłosiętakżewinnychkrajach,zwłaszczawNiemczech.
Wodniesieniudohistorycznychparkówznaczącąrolęwichrewaloryzacjiode-
graliwybitniplaniścifrancuscyHenriDuchêne(1841–1902)orazjegosynAchille
Duchêne(1866–1947).Wlatach1875–1915przeprowadziliudanerewaloryzacje
wielucennychklasycznychzałożeńbarokowych,jak:Vaux-le-Vicomte,LeMarais,
Champs,Courances,Voisins,Maintenon.Najważniejszymprzykłademjestwspa-
niałyogródVaux-le-Vicomte,dziełosłynnegoAndréLeNôtre’a,powstaływlatach
1656–1661,zajmującypowierzchnięokoło450ha.Wnastępnychlatachcałośćzało-
żeniarezydencjonalnegopodupadła,ulegającniekorzystnymzmianom.Całkowitemu
zatarciuuległakompozycjaparku.Dopierowroku1875zinicjatywyAlfredaSom-
miera(właścicielaobiektu)podjętorewaloryzacjęcałościzespołupałacowo-parko-
wego.RewaloryzacjęparkuprzeprowadziliH.DuchêneiA.Duchênenapodstawie
zachowanychoryginalnychrysunkówLeNôtre’a.Przywracaniepełnejświetności
ogrodu,zokazałymiparteramihaftowymiigazonowymi,zakończyłosięwroku1928
(ryc.2.1).
Odroku1919parkjestdostępnydlapubliczności.W1901r.utworzonotowarzy-
stwoprzyjaciółVaux-le-Vicomte(LesamisdeVaux-le-Vicomte),wspierającedziałania
narzeczochronyikonserwacjicałościzabytkowejrezydencji.
ZnanyparkwChamps,odtworzonyokoło1900r.,takżejestdziełemH.iA.
Duchêne.Pierwotnyparkbarokowypowstałwroku1710wedługprojektuClau-
de’aDesgotsa,późniejbyłmodyfikowanyw1757r.,anastępniepoWielkiejRewo-
lucjiFrancuskiejzostałprzekształconywparkkrajobrazowy.Rewaloryzacjąobjęto
przedewszystkimczęśćcentralnązałożeniaparkowego,odtwarzającbogatyukład
parterówhaftowychzapałacem,utrzymanywduchuklasycznychrozwiązańbaroko-
wychogrodówfrancuskich(ryc.2.2).
NaspecjalnąuwagęzasługujeogródVillandry,położonywdolinieLoary.Jest
słynnyzewzględunajegorewaloryzację,podjętąprzezJoachimaCarvallowokresie
międzyrokiem1906a1924.Obokrenesansowegozamkuześredniowiecznąbasztą
odtworzonyzostałnatrzechtarasachbardzointeresującyukładogrodurenesanso-
wego.Odstronypołudniowejnagórnymtarasiezwracauwagęsymbolicznyogród
miłościzozdobnymparterembukszpanowym(ryc.2.3,2.4).
Dalszeczęściterenuzajmujeobszernykwaterowyogródwarzywnywrenesanso-
wymukładzieizestylowymwyposażeniemorazogródwodny.
28
