Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
BeataBaran
wyraźnegozakazuprawnegodziałańodwetowychmógłbydoprowadzićdotzw.efektu
mrożącego,zktórymmamydoczynieniawsytuacji,kiedyformalnieżadnanormapraw-
nanieograniczajednostki,jednakzarazemwspółistniejąceregulacjenormatywnelub
praktykaichstosowaniasprawiają,żekorzystaniezdanegouprawnieniajestryzykowne
lubnieopłacalne,zwłaszczazewzględunaniejasnośćcodozagrożeniasankcją3.Stąd
też,zgodniezanalizowanądyrektywąnależyzapewnićśrodkiochronyzarównoprzed
bezpośrednimi,jakipośrednimiformamidziałańodwetowych.
2.Zakrespodmiotowy
Analizękwestiiśrodkówochronysygnalistówprzeprowadzępodkątempodmiotowym
-tzn.wobeckogomogąbyćonestosowane,iprzedmiotowym-tzn.jakiedziałanialub
zaniechaniaprzewidzianesąnowejdyrektywie.Wzakresiepodmiotowymnależyod-
nieśćsięzarównodopodmiotówpodlegającychochronie,jakitych,którezobowiązane
sądorozciągnięciaparasolaochronnegonadinformatorami.Pierwszyproblemstanowi
określenie,kogomożnazakwalifikowaćjakowhistlebloweranakanwiedyrektywy4.
Wtejkwestiinależyodwołaćsiędoart.4dyrektywy2019/1937,którystanowiozakre-
siepodmiotowymprzewidzianejochrony,będącniejakordzeniemcałejanalizowanej
regulacji.Zgodniezbrzmieniemprzywołanegoprzepisuochronaprawnaodnosisiędo
osóbdokonującychzgłoszenia,którepracująwsektorzeprywatnymlubpublicznym
iktóreuzyskałyinformacjenatematnaruszeńwkontekściezwiązanymzpracą5.Przy-
toczonadefinicjawskazujenarelatywnieszerokizakresosóbpodlegającychochronie,
zaśdalszewyliczeniastanowiąjedynieegzemplifikacjęiminimalnyzakrespodmiotów,
któresąobjęteochroną,nacowskazujeużyciezwrotunwtymconajmniej”
.Tymsamym,
dyrektywanieprzewidujekataloguzamkniętegowzakresiepodmiotowym.Delege
latabrakjestdyferencjacjisygnalistówzuwaginaposiadaneobywatelstwounijnelub
jegobrak.Wtymmiejscuwartozwrócićuwagę,iżcelemwspólnotowegoprawodawcy,
coteżzostałowyartykułowanebezpośredniowmotywachpreambułydyrektywy,jest
zapewnienieochronywszystkimosobompowiązanym,wszerokimznaczeniu,zorgani-
zacją,wktórejdoszłodonaruszenia6.Oznaczato,iżimplementacjadoprawakrajowego
3Por.W
.Brzozowski,A.Krzywoń,M.Wiącek,Prawaczłowieka,Warszawa2018,s.42.
4Por.natematzakresupodmiotowegoprojektuDyrektywywsprawieochronyosóbzgłaszającychna-
ruszeniaprawaUniiŁ.Kobroń-Gąsiorowska,DyrektywaParlamentuEuropejskiegoiRadywsprawieochrony
osóbzgłaszającychnaruszeniaprawaUnii(Whistleblowing)-jejwypływnapolskieprawopracy-wybrane
uwagi[w:]Różnorodnośćwjedności.Studiazzakresuprawapracy,zabezpieczeniaspołecznegoipolitykispo-
łecznej.KsięgapamiątkowadedykowanaProfesorowiWojciechowiMuszalskiemu,red.B.Godlewska-Bujok,
K.Walczak,Legalis2019.
5
Por.takżeB.Baran,Whistleblowers’protection:legalconsequences[w:]CriminalLawAspectsofthePro-
tectionoftheFinancialInterestsoftheEuropeanUnionwithparticularemphasisonthenationallegislationon
taxfraud,corruption,moneylaunderingandcriminalcompliancewithreferencetocybercrime,red.A.Farkas,
G.Dannecker,J.Jacso,Budapest2019.
6Por.pkt37preambułydyrektywy2019/1937.
