Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
awwielkimgabinecienapierwszympiętrze,przyogromnymbiur-
ku,Brunschvicgczekałwpantoflachnaodwiedzających,naswoich
studentów.Byłowcześnieijeszczeniktnieprzyszedł.»Ludziemoje-
gopokolenia,powiedziałBrunschvicg,zaznalidwóchzwycięstw:
SprawyDreyfusai1918roku«.Nadworzepadało,awNiemczech
narastałyniebezpieczeństwa.»Aototeraz,rzuciłBrunschvicg
zowymcharakterystycznymdlaniegoniewinnymwyrazemtwarzy,
obydwiebatalieznowuożywają...Amożetotylkobiadoleniestar-
ca«,dodałpochwilimilczenia,nabierającjużdystansudotego,co
przedchwiląpowiedział”10.
ChorobasercaiwojnazdominowałyostatnielatażyciaBrun-
schvicga.W1940rokuopuściłParyż,przeniósłsiędoAix-la-Provence,
anastępniedoAix-les-Bains.Poważniechory,umarł18stycznia
1944roku.
ŻycieBrunschvicgaijegofilozofiasązsobąściślezwiązane.
Koncepcjafilozoficzna,wyrastającazoptymistycznejwiarywro-
zum,niejednokrotniebyładlańdrogowskazempomocnymwżycio-
wychwyborach.Zkoleiprzeżycia,szczególnietezlatwojennych,
mająsweodzwierciedleniewjegopracach.Obecnywtwórczości
francuskiegomyślicielazwiązekrefleksjifilozoficznejzżyciemza-
uważaGastonBerger,gdypiszeoLżonieBrunschvicgujakoomora-
liście11.
Tenaspekttwórczościfrancuskiegofilozofa,choćniewątpliwie
ważnyiciekawy,niejestprzedmiotemniniejszejpracy.Podjęte
wniejanalizy,skoncentrowanesąwokółgłównegowątkurozważań
LżonaBrunschvicga,którymjestrefleksjateoriopoznawcza,oparta
nadziejachpostępuludzkiejświadomości.Głównymzamierzeniem
jestpokazaniezwiązkumiędzyposzczególnymielementamikoncep-
cjifilozoficznejLżonaBrunschvicga.Jakzostaniewykazane,prace
pochodzącezróżnychokresówtwórczościfrancuskiegofilozofa,po-
zorniedotycząceodległychodsiebieobszarówproblemowych(teorii
poznania,formżyciaduchowegoludzkości,dziejówposzczególnych
formducha),sąkolejnymietapamirealizacjijednegoprojektu,które-
gopunktwyjściaokreśliłBrunschvicgnasamympoczątkuswejdro-
gifilozoficznej.Projektten,opartynawypracowanychwrozprawie
doktorskiejzałożeniachteoriopoznawczych,tokrytycznarefleksja
nadhistoriąludzkiejmyśli,mającaumożliwićnamysłnadpozna-
10E.Lżvinas:NotatnikLéonaBrunschvicga...,s.44145.
11Por.G.Berger:L’hommemoderneetsonéducation.Paris1942.Cyt.za:
L.Witkowski:WkręgurecepcjiepistemologiiLéonaBrunschvicga.„ActaUniver-
sitatisNicolaiCopernici”1991,z.234,s.103.
