Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
LżonaBrunschvicgakoncepcjafilozofii
nychbadańiwyznaczeniemetody,jakąposługiwałsięwswych
analizach2.
Rozpatrująckoncepcjęfilozofii,obecnąwpismachLżonaBrun-
schvicga,należybraćpoduwagęwskazanąwcześniejzależność.
Punktemwyjściatakukierunkowanychrozważańbędzienajczęściej
przywoływanaspośródsformułowanychprzezfrancuskiegomyślicie-
ladefinicjifilozofii.Definicjatazdajesię1jakzostaniedalejpoka-
zane1ujmowaćkwintesencjępoglądówBrunschvicgadotyczących
istotyfilozofowania.Brzmionanastępująco:„[...]aktywnośćintelek-
tualnaosiągającaświadomośćsiebie,otoczymjestkompletnestu-
diumcałościowegopoznania,otoczymjestfilozofia”3.Niesposób
zrozumiećtejpróbyokreśleniaistotyfilozofiibezprzywołanianaj-
ważniejszychproblemówrozważanychprzezfrancuskiegomyśliciela
orazwniosków,dojakichdoprowadziłygopodejmowaneanalizy.
Tym,cowprzywołanejdefinicjiwysuwasięnapierwszyplan,
jestwyraźnezaakcentowanieznaczeniapoznaniaosiąganegowwy-
nikupracyintelektu.Poznanie,definiowanejakoaktywnośćintelek-
tualna,topodstawa,naktórejbudujesięrozumieniefilozofii.Topo-
zwalasięspodziewać,żekwestieteoriopoznawczebędązpunktu
widzeniarozważanejkoncepcjiszczególnieistotne.
Irzeczywiście,wkoncepcjiBrunschvicgamamydoczynienia
zuznaniemproblematykiepistemologicznejzacentralną,costanowi
rezultatrefleksjinadrelacją,jakazachodzimiędzyrzeczywistością
aludzkimumysłem.Francuskifilozofnajpełniejwyłożyłzałożenia
teoriopoznawczenastronachopublikowanejw1897rokurozprawy
doktorskiejpodtytułemLamodalitédujugement(Modalnośćsądu)4.
2ZasadnośćtakiegosposobuanalizowaniakoncepcjifilozoficznejLżona
Brunschvicga,sposobu,którypoleganarozpatrywaniuposzczególnychjejelemen-
tówwkontekściecałejdoktryny,potwierdzająnaprzykładsłowaMarcelaDeschoux,
którywewstępiedoobszernegoopracowaniafilozofiiLżonaBrunschvicgapisze:
„[...]piętrzysięprzednamiwieletrudności[...].Pierwszajestnastępująca:wkaż-
dymzdziełBrunschvicga,oprócztychzjegoprac,któremającharakterczysto
historyczny,monografii(Pascala,Spinozy,Kartezjusza),zawartajestcałajegofilo-
zofia1czytoprzezodniesieniadojednegozposzczególnychjejaspektów(teorii
poznania,dialektykiżyciaduchowego,odpowiedzinazarzuty,zagadnieniasamopo-
znaniadokonującegosięwdziejach,krytycznegorozróżnienia»epokinteligencji«
[»âgesdel’intelligence«])1czyteżzperspektywyhistoriijednegozesposobów
przejawianiasięludzkiejmyśli(namysłunadmatematyką,fizyką,filozofiąZachodu,
religiąZachodu)”.Por.M.Deschoux:LaphilosophiedeLéonBrunschvicg.Paris
1949,s.2.
3L.Brunschvicg:Lamodalitédujugement.Paris1964,s.5.
4Korzystałamztrzeciegowydaniarozprawy,któreukazałosięwParyżu
w1964roku.
