Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
[...],utclariusperspiciesintractatuDeacutoetarguto,quiorationibus,
contionibus,declamationibus,dialogis,interloquiistragoediarum,comoe-
diarum,dramatum,elegiisetlyricis,satiraepraetereaetepigrammatinec
nonepistolis,apologis,Menippeisetipsidemumfamiliarisermonicom-
muniserit(I,4)17.
SprawatajaśniejbędzieprzedstawionawtraktacieOpoincieidowcipie,
któryodnosisięzarównodomów,przemówień,deklamacji,dialogów,
przerywańisprzeciwówwtragediach,komediach,dramatach,doelegij
iutworówlirycznych,anadtodosatyryiepigramatu,jakniemniejlistów,
bajek,satyrmenippejskich[podkr.–M.S.],awreszcieidomowyco-
dziennej(przeł.M.Plezia)18.
Brakiteoretycznewokreślaniuiopisiecechgatunkowychmanippei
rodząszeregkontrowersjidotyczącychklasyfikacjiposzczególnych
utworów,zarównostarożytnychjakinowożytnych.Uczenistarająsię
opisaćobligatoryjneifakultatywnecechysatyrymenippejskiej,conie
jestzadaniemłatwymzewzględunaniekanoniczny(ijednocześnie
„sylwiczny”)charaktergatunku.Szczególniepomocnywbadaniach
nadmenippeąokazujesięwięckierunekkomparatystyczny,dlaktórego
materiałemźródłowympozostająwszystkieutwory,zarównostarożytne,
jakinowożytne,którenawiązujądotradycjigatunku19.Podwalinypod
rozważanianaddialogowąiseriokomicznąnaturąsatyrymenippejskiej
położyłMichaiłBachtin,badającpolifonicznośćpowieściDostojew-
skiego20.Późniejszerozważaniabadaczyodnosząsięzawsze(przy-
najmniejuswojejgenezy)dotychodkrywczychustaleńirozwijająje
wduchuzgodnejlubpolemicznejkontynuacji.
___
___
___
___
___
_
17Ibidem,s.40.
18Ibidem,s.41.
19Por.rozważaniaK.Korusanatematodrębnościgatunkowejsatyrymenippej-
skiej,K.Korus,Greckaprozapoklasyczna,Kraków2003,s.31-32;idem,Diegriechi-
scheSatire.DietheoretischenGrundlagenundihreAnwendungaufHomersEpik,
„ZeszytyNaukoweUniwersytetuJagiellońskiego”,z.77,Warszawa–Kraków1991,
s.14-15.
20M.Bachtin,ProblemypoetykiDostojewskiego,przeł.N.Modzelewska,War-
szawa1970,s.164-186.
~12~
