Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SZKOŁAJAKOŚRODOWISKOPRACYNAUCZYCIELA
31
zcharakterujegopracy.Jesttoczęstotrudnyokreswrozpoczynającejsię
karierzenauczycielskiej,zdeterminowanyrozmaitymiproblemami.Wśródnich
wymieniasięsłabeprzygotowaniedozawoduwkonfrontacjizrzeczywistością
szkolną,specyfikękulturyszkołyjakomiejscapracy,pewnetrudnościtypowe
dlamłodychrozpoczynającychpracęwszkole,jakutrzymaniedyscypliny,brak
motywacjidonaukiuuczniów,trudnościwocenianiuosiągnięćiporozu-
miewaniusięzrodzicamiitp.
Profesjonalnaadaptacjatopierwszelatawykonywaniazawodu.Najczęściej
wtymczasiedecydujesię,czynauczycielbędziewstaniesprostaćwymogom
stawianymmuprzezzawódiczydobrzeczujesięwswoimmiejscupracy.
Ważnejest,jakodnajdujesięwśródradypedagogicznej,jakukładasięjego
współpracazdyrektorem,uczniamiiichrodzicami.SimonWeenmanmetodą
metaanalizydokonałporównaniawynikówbadańnajczęstszychproblemów
nauczycieliwEuropieZachodniejiStanachZjednoczonych(za:Průcha,2006).
DanetenieodbiegająodobserwacjiproblemówwszkołachEuropyWschod-
niej.Należądonichwedługczęstotliwościwystępowania:utrzymaniedyscy-
pliny,motywowanieuczniów,zaakceptowanieichindywidualnychcech,
ocenianieosiągnięć,relacjezrodzicami,nieodpowiedniepomoce,organizo-
waniepracyuczniówwklasie,rozwiązywanieichindywidualnychproblemów,
zbytwielkieobciążenienauczaniem,relacjezkolegami.Radzeniesobieztymi
problemamiwymagawieluumiejętnościisprzyjającychokoliczności.Jeślisię
powiedzie,nauczycielawansujedokolejnegoetapurozwojuzawodowego.
Profesjonalnastabilizacjatomoment,wktórymnauczycielstajesię
doświadczonymspecjalistą.Przyjmujesię,żenastępujetozazwyczajpookoło5
latachpracy.Mamywtedydoczynieniazosobąowysokichkompetencjach,
którepozwalająnadużąskutecznośćzawodową.Nauczycielmawówczas
możliwościkreowaniasiebiesamego,doskonalisię,wzbogacaozasobyosobiste
izawodowe,atopozwalamuczućsiędobrzewwybranejprofesji.Jednakże
obserwujesiętakżerezygnacjezpracywszkole,niekonieczniezwiązane
zbrakiemodpowiednichpredyspozycjiczykompetencji.Największąstabilność
zawodowąodnotowujesięwśródkobietospecjalnościzzakresuedukacji
wczesnoszkolnej.
Wypaleniezawodowejestostatnimetapemwyodrębnionymwomawianym
cyklurozwojuzawodowegonauczyciela.Autorjedyniegowymienia,nie
omawiając.Trudnojednakzaakceptowaćtakimodel,któregonieuchronnymeta-
pemkońcowymjestwypalenie,awięcpoważneograniczenielubzablokowanie
dalszejpracy.Naszczęściewiadomojuż,żeniekażdynauczycielczujesię
wypalony.Wbadaniachempirycznychpodejmującychproblempokazano
bowiem,żesąnauczyciele,którzywypalająsięjużwpierwszymrokuswojej
pracy.Równocześniejestwielutakich,którzynigdynieodczuwająobjawów
wypalenia,mimożelatamiborykająsięztrudnymiuczniami,przytłaczającą
