Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
AnnaBurzyńska
napisanegojużbliskoczterdzieścilattemuiwprawdziebardzoszczu-
płegoobjętościowo,leczdodziśdumniedzierżącegoprzydomeknaj-
bardziejskandalizującejrozprawy(lubraczej:nrozprawy”)wdziejach
teoriiliteratury.MowatuoczywiścieoPrzyjemnościtekstu7,książce
będącejswegorodzajuzapisemdoznańczytelnikaoddającegosięlek-
turze-doznań,powiedzmyodrazu,naturyzdecydowanieerotycz-
nej.JużwpierwszychzdaniachBarthesrozpoczynaprowokacyjnie,
anawetzadziorniewobectradycyjnychpowinnościhermeneuty:nnig-
dysięnietłumaczyć,nigdynicniewyjaśniać”[PT7].Wprowadzenie
przyjemnościdodyskursuointerpretacji(samowsobiejużprowoka-
cyjne)bierzesięuBarthes’azbardzoprostegorozpoznania-skoropi-
sarzpiszezprzyjemnością(która,jakdopowiada,wcaleniemusiprze-
czyćjegocierpieniom),toczytelnikteżmożeczytaćzprzyjemnością.
Taostatniajednakwymagaodpisarzapewnegowysiłku,zainicjowa-
nianawiązującejsięmiędzynimaczytelnikiemmiłosnejgry.Pisze
więcautorPrzyjemnościtekstu:
Muszęszukaćczytelnika(npoderwaćgo”)niewiedząc,gdziejest.Taktworzysię
przestrzeńrozkoszy.Niepotrzebujędrugiejnosoby”,przestrzeni;wejściawdia-
lektykępożądania,nieprzewidywalnościrozkoszy:niekończciejeszczegry,rzu-
cajmykości![PT9]
To,żewtrakcielekturyczytelnikdoznawaćmożeprzyjemności,
byłobystwierdzeniembanalnymwswojejoczywistościiBarthesdo-
brzezdajesobieztegosprawę.Dlategoposuwasięjeszczedalej-przy-
jemnośćtekstu/lektury,októrejbędziepisał,toprzyjemnośćerotycz-
na-rodzisięonabowiemwnmiejscuzatracenia”,wnszczelinie,pęk-
nięciu,deflacji,fading,sięgającympodmiotuwmiejscurozkoszy”[PT
13].SkandalizującyrysPrzyjemnościtekstubierzesięwięcprzede
wszystkimzjęzyka,którympróbujeBarthesopisaćdoświadczenie
lektury-niejesttobowiemzwyczajnaprzyjemność,ale-mówiąc
wprost-doznanieorgazmu.Jużnawstępiezostajerównieżobalony
jedenzdogmatówtradycyjnejhermeneutyki-ciągłość(semantyczna
spójność)icałościowośćtekstu,pracowicierekonstruowanewmeto-
dycznejpraktyceinterpretacyjnej.Prawdziwaprzyjemnośćbierzesię
wszak,zdaniemBarthes’a,niezodkryciaciągłości,alezbodźcowe-
gooddziaływaniatekstu,zbombardowaniaznaczącymi(jakwCo-
7R.Barthes,Przyjemnośćtekstu,przeł.A.Lewańska,Warszawa1997.Dalejjako:
PT,zpodaniemstrony.