Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Niesłyszalnyczłowiek
nieprzystajedorealiówspołecznychihistorycznych,mająiro-
niczneodniesieniadodziewiętnastowiecznegomyślicielaipi-
sarza,RalphaWaldoEmersona,orazgłoszonegoprzezeńpo-
stulatupoleganianasobie.Takiealuzjewystępująwtekście
dwukrotnie,aczkolwieksamakoncepcjapoleganianasobie
stanowijedenzideowychfilarówpowieści.Najpierwbohater
dowiadujesięoEmersonie,pisarzudotychczasmunieznanym,
odNortona,białegodobroczyńcy,któregozabieranadrama-
tycznąwskutkachprzejażdżkępowiejskichokolicachwokół
uczelni.PolecającmurzyńskiemustudentowidziełaEmerso-
na,Nortondokładacegiełkędodziejowegoprojektuoświece-
niaczarnejrasy,ajednocześniewytyczabezpiecznedlategoż
oświeceniagranice.PóźniejwpowieściwystępujeinnyEmer-
son,tymrazemwpływowynowojorczyk,któryzarekomen-
dacjądoktoraBledsoemarzekomopomócNiewidzialnemu
Człowiekowiznaleźćpracęwmieście.Pojawiasięonwyłącz-
niejakoadresatlistu,nazwiskonakopercie,awięcjęzykowy
śladosoby.Okazujesię,żewliścieBledsoeprosigo,byjak
najdłużejzwodziłmłodzieńca,któryniemaprawapowrotu
nauczelnię.Poleganienasobienabieraznamionwyroku,anie
błogosławieństwa.WobydwuprzypadkachnazwiskoDEmer-
son”sygnalizujefałszywetropyjęzykowe,zktórychpierwszy
ufundowanyjestnapozornejadekwatności,adruginaczy-
stymoszustwie.Emersonowskiideałnależydoobszarujęzyka
iideologii,ajegoprzełożenienasferępraktycznąmożemieć
opłakaneskutki.
WszystkiedychotomieanalizowanenakartachNiewidzial-
negoczłowieka,począwszyodwidzialności–niewidzialności
isłyszalności–niesłyszalności,poprzezopozycjęrasowązróż-
nymijejpodtekstami,askończywszynarozbieżnościmiędzy
rzeczywistościąijejjęzykowymikonstruktami,korespondują
zsynkretycznąpoetykąpowieści,którałączyrealizmzsurre-
alizmem,wzbogacaliterackąformułęorodowodziezachod-
nimoelementynarracyjnejtradycjiafroamerykańkiej.Ellison
przywołujeszeregkontekstówspołecznychihistorycznych:
rekonstrukcjęPołudnia,konserwowaniebiedywśródczar-
