Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
ipoczątkachXXw.Jestteżmałoznanazewzględunaniskinakład.Posia-
dateżpewnebraki:zarównowydawnicze,jakimerytoryczne.Bogatym,
choćniezawszeobiektywnym,źródłemWspomnieniazniedawnejprze-
szłości,cz.1.(1860-1871),ks.AdamaSłotwińskiegoSP14,wydanew1892
roku.Niestetyniezostaładotądwydanaichdrugaczęść,którazachowała
sięwrękopisiewarchiwumpijarskimwKrakowie.Sądzićnależy,żera-
czejszybkoniezostanąopublikowanezewzględunabardzonieczytelny
charakterpisma,ichprzygotowaniedowydaniajestnieladawyzwaniem.
Niewątpliwienamałezainteresowanielosamipijarówwokresieroz-
biorowymwpływato,żewieleźródełwwynikutrudnychkoleilosów
krajuizakonuzostałobezpowrotnieutraconych.Dodatkowote,któresię
zachowałyrozproszoneifragmentaryczne,atoniewątpliwiepowodu-
je,żebadaniażmudneiczasochłonneiniegwarantująsukcesu.
Niniejszapublikacjaprzedstawiaproblemodbudowypolskiejpro-
wincjiipracywychowawczejpijarówwlatach1873-1918-byłtobar-
dzotrudnyczasdlazakonu.Okrestenjakdotejporyniecieszyłsię
większymzainteresowaniemnaukowców.Pijarzypowrócilinaziemie
polskieizdołaliprzetrwaćdziękiniezwykłejdeterminacji,głównie
ks.AdamaSłotwińskiego15,którydoprowadziłdoformalnejodbudowy
prowincji,odzyskaniafunduszyjakirozbudowydomukrakowskie-
go.Jemuteżbezwzględnienależysiętytułflodnowiciela”prowincji.
Toonprzypomocyks.TadeuszaChromeckiego,będącjeszczenaemi-
gracjiwParyżu,podjąłstaraniaopowrótdojedynegonieskasowanego
klasztorupijarskiego-doKrakowa.Zmianywpaństwiehabsburskim
poklęscewwojniezPrusamiumożliwiłyrealizacjętegozamierzenia.
W1871rokuks.AdamSłotwińskiprzyjechałdoGalicjiirozpocząłstara-
niaoprzejęciekolegiumpijarskiegowKrakowie.Niebyłozresztąinnej
osoby,którabysiętegopodjęła.Bardziejostrożnyks.TadeuszChro-
meckistwierdziłw1873roku,żeówczesnasytuacjaniedawałaszans
napomyślnerozwiązaniesprawy,wycofałsięiosiadłnasiedemlatna
parafiKoropiecwdiecezjilwowskiej.Słotwińskimimożepozostałsam,
postanowiłdalejwalczyćoto,bypolscypijarzyzpowrotemrozpoczę-
liswojądziałalność,itomusięudało.Lecztenczłowiekoniezwykłej
energiiicharyzmieniestetybyłsłabymfnansistą”,swoiminieprzemy-
ślanymidecyzjamidoprowadziłdozadłużeniakolegium,coomałonie
przyczyniłosiędojegoupadku.Problemyfnansoweniebyłyjedyny-
14A|Słotwiński,Wspomnieniazniedawnejprzeszłości,cz.1.(1860-1871),Kraków1892.
15
Wpracywykorzystujesięterminksiądzanieojciec(obapoprawne).Womawia-
nymokresiedominowałwłaśnietenterminwtytulaturzepijarów.
14