Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Odcienieszarości.ArchitekciipolitykawPRL-u
Nieprzypadkowowtytulepojawiająsięnarchitekci”,anienarchi-
tektura”.Odcienieszarościtohistorialudzi,jednostek,które
uznaćmożnazareprezentatywnedlacałegośrodowiska.Pro-
jektyirealizacje,jakkolwiekniezwykleważne,stanowiąjedynie
tłodlaichhistorii.Osobistewspomnieniaiprzeżyciazawarte
wpamiętnikachlubprzekazanemiosobiściepodczasroz-
mówstworzyłybarwnyobrazukazującywycinkirzeczywistości
wjakiejprzyszłofunkcjonowaćarchitektomwlatach1944–
1989.Wpisanewchronologicznieuporządkowanąnarrację
składająsięnacollage,wktórymsubiektywneocenyprzepla-
tająsięzukształtowanymiprzezupływczasuogólnymireflek-
sjami.
AleksanderFrantaprzestrzegałprzeduleganiemłatwemuczarowi
prostychpytańiodpowiedzi.nPodjakimiwpływamidziałał
danyczłowiek?Ktogouczył,ktowpływałnajegouformo-
wanie?Zczymsięstykał,cowpływałonajegotwórczość?To
sąsprawybardzoniepewne”.Widzimybudynekczyprojekt
będącyniejakofinalnymefektempracyarchitekta.Analizujemy
formęizapominamyonkontakciezżyciem”.Niejesteśmyświa-
domitowarzyszącychmuhistorii.
Jednocześnieniewolnonamzapomniećojakżeistotnym,aczę-
stopomijanymczynniku,jakimjestczystyzbiegokoliczności.
Niesposóbprzecenićroliprzypadkuwtworzeniuhistorii(acz-
kolwiekhistorycyprzyznajątoniechętnie).Zagubionepapiery,
nierozpatrzonesprawy,urzędowybałaganlubżyczliwośćdecy-
dentów–pozornienieistotnekweste,którewielokrotniebyły
uwypuklaneprzezmoichrozmówcówjakoczynnikdecydujący
oostatecznymefekcieichdziałańi…kształcieżyciorysu.
Tekstzostałpodzielonynaczteryczęści,poprzedzonerozdziałami
ocharakterzeogólnymorazzwieńczoneepilogiem.Odpowia-
dająonekolejnymsekwencjomwydarzeńwdziejachpowojen-
nejarchitekturypolskiej,atakże–transformacjomnascenie
politycznej,któreściślewpływałynakształtrodzimegobudow-
nictwa.Pierwszyetap,któryutożsamiaćmożemyzpostacią
stojącegonaczelepaństwaipartiBolesławaBieruta,wyzna-
czajądaty1944–1956.Byłtoczasodbudowyzniszczonego
wojnąkrajuoraz,wpoczątkowymokresie,kontynuacjiprzed-
