Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Częśćwstępna
21
nistracjibyłutrzymanyażdo1917roku(KJDP,2016,s.31).Takietraktowanie
językabiałoruskiegoprzezwładzecarskiehamowałorozwójbiałoruskiegojęzyka
literackiego,utrwalałobowiemwświadomościludubiałoruskiegoprzekonanie
owysokimprestiżujęzykarosyjskiego(językwładzy,Cerkwiprawosławnej,szkol-
nictwa,kulturymiejskiej)ioniskimprestiżujęzykabiałoruskiego(językchłopstwa
imiejskichnizinspołecznych).Toniesprzyjałorozwojowibiałoruskiegojęzyka
literackiegoikulturybiałoruskiej,awkonsekwencjiibiałoruskiejświadomości
narodowej(MIECZKOWSKA,2012,s.116).
Wydarzeniapolityczneniepozostawałybezwpływunasytuacjęprawno-wła-
snościowądóbrNarewka,którewpoczątkachXIXwiekurozdzielonezostały
pomiędzynowychwłaścicieli(MICHALUK,1997,s.52).
Wlatach30.XIXwiekudwórwLewkowienależałdoKarolaDąbrowskiego,
adwórwSiemianówcedoLucjanaEjsmonta.WpołowieXIXstuleciadwory
wLewkowieiSiemianówcezmieniływłaścicieli.DwórwLewkowieprzeszedł
wręceJulianaKamieńskiego,adwórwSiemianówce–ErazmaZłotnickiego.Byli
oniwłaścicielamitychmajątkówprawiedokońcaXIXwieku(MICHALUK,1997,
s.53–54).
DwórwŁuce,poaresztowaniujegowłaścicielaKazimierzaHouwaltaza
udziałwpowstaniulistopadowym,zostałspalonyprzezKozakówistraciłna
znaczeniu.RolęgłównejrezydencjizacząłpełnićpobliskiTarnopol,któregowła-
ścicielamiprzezponadpółwiekubyłarodzinaBielińskich.MajątekLudwika
BielińskiegoopróczfolwarkuwŁuceobejmowałtakżenowopowstałefolwarki
Połymie,Mostki,KruhlikiLudwinowo.PośmierciLudwikaBielińskiegoŁuka
przypadłaLudwikowiBielińskiemujuniorowi,którywroku1890podzieliłmają-
tekpomiędzydzieci:synWitoldotrzymałLudwinowo,acórkaHelenaFranciszka
ŁukęiTarnopol,któreodsprzedałaMikołajowiRygorowiczowiiPawłowiBursie
(MICHALUK,1997,s.53).
JeszczewIpołowieXIXwiekupowstałfolwarkPlanta,którynależałdodworu
wGrodzisku.WpołowiewiekudoPlantyprzeniesionogłównąsiedzibętego
majątkuzpodupadłegojużwówczasGrodziska.Początkowowłaścicielemdworu
byłMikołajKlimaszewski,anastępnierodzinaProtasewiczów,którejwładze
carskieodebrałymajątekzaudziałwpowstaniustyczniowym(MICHALUK,
1997,s.54).
WpołowieXIXwiekuwyjątkowoczęstozmieniałasięsytuacjaprawno-wła-
snościowadóbrNarewka.Kilkadworów,m.in.wŁuce,straciłoswojeznaczenie,
innepodupadały,powolichyliłysiękuruinie.RozwojowidóbrNarewkaniesłu-
żyłyzbytczęstezmianywłaścicieliorazrestrykcjewładzcarskichpopowstaniu
listopadowymistyczniowym.Istotnywpływnasytuacjęprawno-własnościową
dóbrNarewkamiałareformaagrarnarozpoczętawCesarstwieRosyjskimw1861
