Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
I.Częśćwstępna
swoichrodzinnychstron(KORZENIOWSKI,MĄDZIK,TARASIUK,2007;KO-
RZENIOWSKI,LATAWIEC,TARASIUK,ŻWANKO,2016;GORALCZUK,
2015).Byłatojednazprzyczynspadkuliczbyprawosławnych.Ubytekludności
wynosiłok.20%(WIŚNIEWSKI,1980,s.25).
Białostocczyznęopuściławówczastakżenapływowaludnośćrosyjska,anieco
późniejznacznaczęśćzamieszkującychtenterenNiemców.Ichmiejscezaczęlipo
odzyskaniuprzezPolskęniepodległościzajmowaćosadnicypolscy.
SzczególniedużestratyludnościoweponiosłaBiałostocczyznawczasieII
wojnyświatowej.Szacujesię,żeubytekludnościwynosiłwówczasokoło20%
ogółumieszkańcówtegoregionu(WIŚNIEWSKI,1980,s.25).Wieleosóbzginęło
nafroncie,wpartyzantce,wniemieckichorazradzieckichobozachjenieckichikon-
centracyjnych,atakżewwynikulicznychwtymczasiedeportacji,wysiedleńieg-
zekucji.Największywpływnasytuacjęetniczno-religijnąregionumiałajednakma-
sowaeksterminacjaludnościżydowskiej(DATNER,1966;MONKIEWICZ,1989).
PoIIwojnieświatowejnaterenieBiałostocczyznywschodniejosiedlalisię
nieliczniwsumierepatriancizterenówwschodnichIIRzeczypospolitej,atakże
ludnośćzróżnychregionówPolski,któraprzybywaławtestronywposzukiwaniu
pracylubzprzyczynrodzinnych.
3.2.Charakterystykasocjologiczna
W.Pawluczukzaznacza,że
(...)wzasięguprawosławiaukształtowałasięnawschodniejBiałostocczyźniegrupa
etnicznaistniejącazarównowświadomościwłasnej,jakiwświadomościgrupsąsiednich.
Wświadomościwłasnejistniejejakogrupanswoich”,nprawosławnych”,nruskich”,nbiało-
ruskich”.Określeniateużywanejakosynonimy,przyczymzpojęciemnprawosławny”
częściejspotykamysięwśródludzistarszych,pojęciazaśnbiałoruski”używamłodzież,
zwłaszczabardziejwykształcona.Świadomośćbiałoruskościnatymtereniejestwięc
świadomościąnazwy(PAWLUCZUK,1972,s.131;por.takżePAWLUCZUK,1968).
SpostrzeżeniaW.PawluczukapotwierdzająbadaniaA.Sadowskiego(1991;
1992;1995;1997a;1997b)iE.Mironowicza(1993).
A.Sadowskizauważa,żeludnośćzamieszkującąwschodniączęśćBiałostoc-
czyznyłączyrealnawięźzespołecznościąrodzinną,miejscowąiprawosławną
(SADOWSKI,1991,s.131).Jesttowięcgrupasilniezwiązanazewsią,jejmiesz-
kańcamiiichkulturą,przyczymrdzeniemtejkulturyjestzawszeprawosławie
(SADOWSKI,1991,s.102–103).Członkowietychzbiorowościodczuwająbliskie
związkiłącząceichzenswoimi”,tojestzwyznawcamiprawosławia,niezależnie
odjęzyka,którymsięnacodzieńposługują.Najbardziejcharakterystycznące-
chątychzbiorowościjestprzedewszystkimchłopskośćiniskinaogółpoziom
wykształcenia.