Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
I.Częśćwstępna
białoruskichpartiiiorganizacjispołecznych,częśćmłodejinteligencji,zwłaszcza
absolwenciliceówogólnokształcącychzbiałoruskimjęzykiemnauczaniaistudiów
białorutenistycznych(CZYKWIN,1995,s.406;SADOWSKI,1999,s.109–110;
SAJEWICZ,1993,s.131–134).
J.Czykwin,którybadałświadomośćnarodowąuczniówliceówzbiałoruskim
językiemnauczaniawBielskuPodlaskimiHajnówce,zauważa,że
(...)teszkołyniemają,jakniegdyś,charakteruośrodkakształtującegowysokoroz-
winiętepoczuciebiałoruskiejsamoświadomościinarodowejpełnowartościowości(CZY-
KWIN,1995,s.405).
A.Sadowskistwierdza,że
(...)podobniejakrodzina,szkołaniewytwarzamechanicznie,przezsamfaktbycia
szkołązbiałoruskimjęzykiemnauczaniabiałoruskiejidentyfikacjinarodowej,alezapewnia
szerokikontaktzbiałoruskąkulturąnarodową.Samkontaktztreściamikulturynarodowej,
zjejtwórcami,artystami,uczonymi,powoduje,żeuczniowiezostajązapoznanizwarto-
ściamikulturybiałoruskiej.Możnawięcstwierdzić,żedokonałysiętamprocesywalencji
kulturybiałoruskiej(SADOWSKI,1999,s.188).
Proceskształtowaniasiębiałoruskiejświadomościnarodowejwniewielkim
tylkostopniuobjąłwiejskieśrodowiskaprawosławne.Świadomośćzdecydowanej
większościtychśrodowiskwdalszymciągupozostajenaetapieświadomości
etnicznejlubewoluujewkierunkuświadomościpolskiej(SADOWSKI,1991,
s.102–103;SAJEWICZ,1993;2000a;CZYKWIN,2000;ENGELKING,2005).
WostatnimczasiezauważalnyjestnaBiałostocczyźniepewienwzrostświado-
mościukraińskiejuczęścimłodzieżypochodzącejzterenów,gdziejestużywana
gwaraukraińska.Sątoosoby,któredostrzegającechywspólnełącząceichgwarę,
atakżefolklorikulturęrodzinnychstronzukraińskimjęzykiemliterackimoraz
folkloremikulturąukraińską(ŁESIÓW,2008;ROCH,1991;RYŻYK,1997;
KUPRIJANOWYCZ,1997).Należyjednakzaznaczyć,żedziałalnośćosóbior-
ganizacjiwspierającychrozwójukraińskiejświadomościnarodowejniezawsze
znajdujenaBiałostocczyźniepodatnygrunt,brakujebowiemnatymterenietrady-
cjinazwyUkrainiecużywanejnaokreśleniemiejscowejludnościprawosławnej.
Miejscowaludnośćukraińskojęzycznawdalszymciąguokreślasiebiejakoruskich,
prawosławnych,tutejszych,anawetBiałorusinów,wykazującwiększąlubmniejszą
niechęćdookreśleńUkrainiec,ukraiski(SAJEWICZ,1992;1993;2000a).
A.Sadowskizauważa,żenaBiałostocczyźniemamydoczynienia
(...)zszerokimiimasowymiprocesamiasymilacjiprzedstawicielispołeczności
prawosławnychdonarodupolskiego(SADOWSKI,1999,s.182).
Liczniprawosławnimieszkańcywojewództwapodlaskiegocałkowicierezy-
gnujązuczestnictwawkulturzedotychczasowejgrupyibardziejlubmniejwyraź-