Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozwójpojęćpotrzebnychwcodziennymżyciu,
kształtowaniesięsumienia,moralnościiskaliwartości,
osiąganiesamodzielności,
rozwójpostawspołecznychwstosunkudogrupiinstytucji.
Eriksonnazywatenokreswiekiempracowitościalbopoczucianiższości.
Związanyjestonzkształtowaniemsiępoczuciakompetencjiiskuteczności
wdziałaniuwynikającychzcelowejaktywnościdzieckaorazintensywnego
uczeniasięićwiczeniażnychsprawnościindywidualnieorazwgrupie.
„Dzieckorozwijawsobieprzemyślnośćipracowitość-tzn.dopasowujesię
doobcychprawrządzącychświatemnarzędziiinstrumentów.Doprowadze-
nieczynnościwytwarzaniadokońcastanowicel,którystopniowowypiera
zachciankiipragnieniazwiązanezzabawą(Erikson2000,s.270).Niebezpie-
czeństwemgrożącymdzieckuwtejfazieżyciajestpoczucieniższości,gdyż
braksukcesówinieradzeniesobiezzadaniamiprowadzidowzrostuniepo-
wodzeńiutratypozycjiwgrupierówieśniczej,awkonsekwencjisprzyjawy-
tworzeniusięudzieckapoczuciamniejszejwartości(Erikson2000,s.269-272).
Wmłodszymwiekuszkolnymdzieckozdobywanowekompetencje
wewszystkichobszarachrozwoju:fizycznymiruchowym,emocjonalnym,
społecznym,moralnym,mowy,osobowościipoznawczym.Znaczącydla
analizyaktywnościpoznawczejrozwójpoznawczyniemożebyćjednak
rozpatrywanywoderwaniuodpozostałych,gdyżczłowiekrozwijasięholi-
stycznie,azmianywobrębiejednegoobszaruwarunkujązmianywinnym.
Dlategoprzytoczękrótkącharakterystykękażdegoznichjakotłodladoko-
nującegosięwtymokresieżyciarozwojupoznawczego.
Jednymzczynnikówrozwojuspołecznegowmłodszymwiekuszkol-
nymjestwejściewgrupęrówieśnicząorazodgrywanienowychrólspołecz-
nych.Choćjużwprzedszkolumożnazaobserwowaćelementysocjalizacji
„poprzezrówieśników”,towłaśnieszkołajestgłównymmiejscemkształto-
waniasiępsychikiwścisłejrelacjizgrupą(Wołoszynowa1986za:Stefań-
ska-Klar2000,s.148;Lis1992za:Stefańska-Klar2000,s.148).Dzieckocoraz
bardziejliczysięzopiniągrupyrówieśniczej.Towłaśniegrupauczyjepoję-
cianormyorazposłuszeństwawobecnormjawnych,apotemukrytych.
Wchodzącwliczneizróżnicowanezewzględunacelinterakcjezinnymi
członkamigrupy,dzieckopoznajeitrenujenowezachowaniairoleoraz
poszerzawiedzęoludziachizjawiskachspołecznych.Dajemutomożliwość
lepszegozrozumieniasytuacjispołecznychorazrozwijawzakresiewnios-
kowaniaspołecznego(Stefańska-Klar2000,s.148).Podkoniecokresuź-
negodzieciństwarozpoczynasięnawiązywanieprzyjaźnizdziećmitejsa-
mejpłci,opartychnabliskościipoczuciuwięziemocjonalnejzdrugąosobą
(Stefańska-Klar2000,s.149).Dziecko,poprzezżyciewgrupie,uczysiękon-
trolowaćswojereakcjeemocjonalne,wyrażajewakceptowanejspołecznie
formie,zastępującformybehawioralnesłownymi,pozawerbalnymioraz
22