Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Rodzajeodpowiedzialnościprawnej
49
nauboczujawnieprzeteoretyzowanerozróżnieniestronypodmioto-
wejiwiny(wpewnymuproszczeniu:winatozarzucalnaumyślność
lubnieumyślność),poprzestaniemynawskazaniu,żewedługnie-
maljednobrzmiącychprzepisówart.9k.k.iart.6k.w.istotąwiny
umyślnejjestzamiar,którymożewystępowaćwdwóchpostaciach:
1)zamiarubezpośredniego,kiedysprawcachcepopełnićprzestęp-
stwolubwykroczenie;
2)zamiaruewentualnego(wynikowego),kiedysprawcawprawdzie
niechcepopełnićprzestępstwalubwykroczenia,alemożliwość
jegopopełnianiaprzewidujeinatosięgodzi;zamiarewentu-
alnybywatakżeoddawanyprzezkonstrukcjędziałaniazobojęt-
nościąwobecelementuzabronionego-sprawcadążydojakie-
goścelu,zdajesobiesprawę,żepopełniaczynzabronionyjako
przestępstwolubwykroczenie,aletakbardzochceosiągnąćcel
główny,żejestmutoobojętne.
Istotąwinynieumyślnejjestto,żesprawca,niemajączamiaru(ani
bezpośredniego,aniewentualnego),popełnieniaprzestępstwalubwy-
kroczenia,popełniajejednaknaskutekniezachowaniaostrożności
wymaganejwdanychokolicznościach,mimożemożliwośćpopełnie-
niaprzestępstwalubwykroczenia:
1)alboprzewidywał(tzw.świadomawinanieumyślna,zwanatra-
dycyjnielekkomyślnością);
2)albomógłprzewidzieć(tzw.nieświadomawinanieumyślna,
zwanatradycyjnieniedbalstwem).
ObaKodeksystojąnagrunciefundamentalnejzasady,żeniemaprze-
stępstwaaniwykroczeniabezwiny-art.1§3k.k.iart.1§2k.w.,
alezakresodpowiedzialnościzaczynzawinionyjestodmienny:
-wedługart.8k.k.,którystanowi:nZbrodnięmożnapopełnić
tylkoumyślnie,występekmożnapopełnićtakżenieumyślnie,
jeżeliustawatakstanowi”,zasadąjest,żeprzestępstwomożna
popełnićtylkoumyślnie,wyjątkiem-żerównieżnieumyślnie,
aleustawamusiwyraźniestanowić,żemożnajepopełnićtakże
nieumyślnie,przyczymustawamożewprowadzićodpowiedzial-
nośćzanieumyślnepopełnieniejedyniewystępku;odzasady,
żezbrodnięmożnapopełnićtylkoumyślnie,wyjątkuniema;