Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ostatniebadania,prowadzonenamyszach,wskazujątakżenapotencjałterapeu-
tycznywektorówplazmidowych.Plazmidysąpozachromosomowymi,zwykledwu-
niciowymicząsteczkamiDNA,zdolnymidosamodzielnejreplikacjiitranskrypcji.
NieulegająceintegracjizgenomemplazmidyS/MARsąstosowanewbadaniachna
terapiągenowąchoroideremiiizespołuUsheratypu2A.
Celowaneterapiegenowe
Większośćopracowywanychobecnieterapiigenowychmazazadaniezłagodzenie
konsekwencjikonkretnychpatogennychdefektówgenowychworganizmiepacjenta.
Niektóreznichsąograniczonedomutacjiwobrębiekonkretnegogenu,konkretnego
fragmentugenulubwręczkonkretnejmutacji.Warunkiemichpowodzeniajest
jednakzachowanieczęściżywych,potencjalnieaktywnychfotoreceptorów,którym
możnaprzywrócićutraconąfunkcję.
Terapiegenowemożnaprowadzićexvivolubinvivo.Wpierwszymprzypadkuod
pacjentapobieranesąkomórki(zwykleszpikukostnego),którepozaorganizmem
poddajesięgenetycznejmodyfikacji,anastępniewprowadzazpowrotemdociała
pacjenta.NatakiejzasadziedziałaterapiaCAR-T,stosowanagłówniewleczeniucho-
róbhematoonkologicznych.Wokulistycezastosowanieznajdujeprzedewszystkim
leczenieinvivo,wktórymterapeutycznygenjestwprowadzanydoodpowiednich
komórekwokupacjenta.Możliwestrategiedziałania,zależnedotypuuwarunko-
waniachoroby,obejmują:
•zastąpieniegenu(genereplacement)-stosowanewchorobachrecesywnych
powodowanychprzezutratęfunkcjiobukopiigenu;
•wyciszeniegenu(genesilencing)-stosowanegłówniewchorobach
autosomalnychdominującychpowodowanychprzeznabycieprzezgennowej,
szkodliwejfunkcji;
•dodaniegenu(geneaddition)-stosowanewsytuacji,gdydodanienowego
genu,produkującegoterapeutycznebiałko,możespowodowaćwyleczenie
choroby(np.genprzeciwciałaanty-VEGFwleczeniuwysiękowego
zwyrodnieniaplamkizwiązanegozwiekiem[neovascularage-relatedmacular
degeneration,nAMD]);
•edytowaniegenu(geneedition)-mającenacelunaprawianiedefektugenu
(naogółautosomalnegodominującego),zwyklezwykorzystaniemmetod
edycjigenomutypuCRISPR-Cas9;
•stosowanieantysensownycholigonukleotydów-któreprzezwpływ
naprocesskładaniaRNA(splicing)zmieniająwytwarzanywkomórkach
mRNA(exonskippinglubexoninclusion).
1050Leczeniegenetycznieuwarunkowanychchoróboczu
21
