Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Niewątpliwiejesttowynikcharakteruwydawnictwa;dziełotypuencyklo-
pedycznegopowinnoprzytaczaćjaknajbardziejoczywistedefinicje,które
informacyjnietylkoiwstępniesygnalizująproblemwformiezwięzłej
noty.Trudnowięcoczekiwaćwyczerpujących,wieloaspektowychipo-
partychprzykładamiinformacjizsyntetycznychkompendiów9.
2.Definicjeokazjonalne
OaforyzmieprzyokazjiomawianiateoriilistupisałaStefania
Skwarczyńska10.Wjejpracynieznajdziemyosamymaforyzmieszer-
szychrozważań,leczmimotociekawewydajesięujęcieomawianego
gatunkuzpunktuwidzeniakorespondującychzesobąosób:
Kiedyautorowiidzieozapadającąwpamięćzwięzłośćprzytreści
takwybitnieoryginalnej,żenierazwpadawkonfliktzbezwzględną
umiarkowanąprawdą,mamydoczynieniazaforyzmem.Aforyzmjest
tworemsalonowegomyślenia,którydążydoefektowności;nieidzie
tylkownimautorowiopodanieodbiorcypewnejmyśli,leczpragnienią
olśnić11.
Powinniśmyzatempodaćprzykładyaforyzmównp.klasycznychmora-
listówfrancuskich:
Małojestżontakdoskonałych,abymężowieichnieżałowaliprzy-
najmniejraznadzień,żejemająlubnieuważalizaszczęśliwychtych,
coniezawarlizwiązkówmałżeńskich.(JeandeLaBruyere)
1111111
9Zacytujmyjeszczeinnedefinicjesłownikowe,którewszakżeniewnosząszcze-
gólnychinnowacjidorozumieniaaforyzmu:„Aforyzm–zwięzłezdaniewyraża-
jącejakąśmyślfilozoficzną,moralnąlubregułężyciową”(Słownikjęzykapol-
skiego,red.W.Doroszewski,Warszawa1958,t.1,s.37).Niemalidentyczniepo-
dajeSłownikjęzykapolskiego,red.M.Szymczak,Warszawa1992,s.14.„Afo-
ryzm–zwięzławypowiedź,najczęściejjednozdaniowa,formułującamyślogólną,
np.naturymoralnej,filozoficznej,psychologicznejczyestetycznej,uderzająca
błyskotliwościąformy;podstawąstyluaforystycznego,formalniebliskiegouję-
ciomdefinicyjnym,sązazwyczajrozmaiteśrodkiretoryczne,zwłaszczazaśanty-
tezaiparadoks”(Wielkaencyklopediapowszechna,Warszawa1962,t.1,s.55).
10S.Skwarczyńska,Teorialistu,Lwów1937,s.156inn.
11Tamże,s.156.
15
