Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Definicjejęzykoznawcze
Oaforyzmiemówićteżmożna,posługującsięjęzykoznawczymi
metodamiopisu,bowiemukazałosiękilkaartykułówwtenwłaśnie
sposóbrozważającychinteresującąnasproblematykę20.Odefinicjach
mówiązwłaszczadwateksty:W.GrajewskiegoiM.Balowskiego.
Napograniczujęzykoznawstwaiteoriidialoguumieścićmożna
rozważaniaWincentegoGrajewskiego,którym.in.przedstawiaprzy-
słowie,maksymęiaforyzmjakotzw.maszynydialogowe,awięcurzą-
dzenia,któretaktnąpotokmowy,żejakoproduktpowstajezdarzenie
dialogowelubcałaseriatakichzdarzeń21.WtakimujęciuGrajewski
proponuje,abyaforyzmdefiniowaćjako:
formułę,którakontynuuje[takjakmaksyma–przyp.D.K.]negacjęza-
stosowanądowypowiedziczytelnika(opartejnakonwencjijęzykowej).
Aforyzmróżnisięjednakodmaksymytym,żemechanizmynegacjiwy-
stępującewdialogowejhistoriiaforyzmuniesąnastawionenatworzenie
„przeciw-języka”,naredystrybucjęogólnychkategorii.[...]
Maszynadialogowaaforyzmupracujeraczejnakontrastachstyli-
stycznychniżnaopozycjachgramatycznych,działawewnątrzjęzyka,
wydobywajączniegomomentydialogowychrozszczepień22.
Taodmienniezredagowana(oddotychczaszacytowanych)definicja
prowadzidokonkluzjijużznanych,awięcdotego,iżaforyzmodrzuca
1111111
rasolnośiprzypogodzie,Warszawa1959;W.Kotański,ZkrańcówAzji,Warsza-
wa1960;G
.Laub,Małytraktatoaforyzmach,tłum.F.Witwicka,„Świat”1966,
nr10;L.Fryde,„Noceidnie”.W:tenże,Wybórpismkrytycznych,oprac.A.Biernac-
ki,Warszawa1966;J.Glensk,Literaturapolskawpigułkach,„Opole”1976,nr2.
20Oproblemachrozumieniatekstu(wtymtakżeaforystycznego)przeczytamyw:
J.Puzynina,Linwistykaaproblemrozumieniatekstu,„PoradnikJęzykowy”1984,
z.7,s.408-416;P.Ricoeur,Wydarzeniaisenswmowie,„Teksty”1972,nr6.
Oaforyzmachwjeszczeinnymkontekściejęzykowym(logika)pisałH.P.Grice,
Logikaakonwersacja,tłum.B.Stanosz.W:Językwświetlenauki,wybrała
iwstępemopatrzyłaB.Stanosz,Warszawa1980,s.91-114.
21W.Grajewski,Maszynydialogowe.W:Dialogwliteraturze,red.E.Czaplejewicz,
E.Kasperski,Warszawa1978,s.219-233.Konceptmaszynydialogowejzaistniał
dziękiG
.Deleuze’owi.Patrz:G
.Deleuze,F.Guattari,L’Anti-Oedipe,Paris1972.
22W.Grajewski,Maszynydialogowe…,s.231.
19
