Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KościółasprawaniepodległościPolski
OttonBeiersdorfwpracy,któraukazałasiętakżewjęzykupolskim20.Autor
tennieukrywa,żeWatykanbyłzdecydowanieprzeciwnydziałaniomobozu
proreformatorskiego,awtymsamejKonstytucji3maja.Znalazłotowyraz
wbrewedziękczynnympapieżaPiusaVI,skierowanym24lutego1792r.do
carycyKatarzynyII,wktórymsławiłjejpodboje,awtymIrozbiórPolski21.
Faktyhistoryczneświadcząotym,żezarównoWatykan,jakiczęśćwyższe-
goduchowieństwaczynnieuczestniczyływwydarzeniachprowadzącychdo
upadkuIRzeczypospolitej-wrezultacienajwiększewEuropiepaństwoka-
tolickiepodzieliłymiędzysiebieprawosławnaRosja,józefińskaAustriaipro-
testanckiePrusy.
ZapoparciemcarycyKatarzynyIIprzedstawicielenajznamienitszychro-
dówpolskichzawiązalispisekunieważniającyKonstytucję3maja,ajegogłów-
nymiinspiratoramibyliFranciszekKsaweryBranicki(1730-1819),Szczęsny
Potocki(1730-1819),SewerynRzewuski(1743-1811),SzymonKossakowski
(1741-1794),biskupwileńskiIgnacyJakubMassalski(1727-1794)22,biskup
warszawskiJózefKossakowski(1738-1794),biskupchełmskiWojciechSkar-
szewski(1743-1827)23iksiądzMichałRomanSierakowski(1778-1809)24.Ten
20O.Beiersdorf,Papiestwowobecsprawypolskiejwlatach1772-1865,Wrocław1960.
HistorięwalkoKonstytucję3majaopisałnaszerszymtleJerzyŁojekwksiążcept.Geneza
iobalenieKonstytucji3Maja,Lublin1986.
21OrganizatoramipierwszegoSejmuRozbiorowegow1773r.,zwanegorównieżnsej-
memrepninowskim”,bylim.in.biskupAntoniKazimierzOstrowskiibiskupAndrzejSta-
nisławMłodziejowski.BiskupOstrowski(biskupwłocławski,późniejarcybiskupgnieź-
nieński)pobierałstałąpensjęodambasadyrosyjskiejwwys.1500złwzłocieistałnaczele
delegacjiSejmupowołanejprzezNikołajaRepninadopertraktacjizRosją.Członkiemtej
samejdelegacjibyłbiskupAndrzejMłodziejowski,kanclerzwielkikoronny,atakżebiskup
przemyskiipoznański.Równieżionpobierałnagrodypieniężneodambasadyrosyjskiej.
Źródłapodają,żew1764r.(awięcpowyborzekrólaStanisławaAugustaPoniatowskiego)
Rosjaniewypłacilimu80tys.rubli.
22BiskupI.Massalskibyłnamiętnymkarciarzem,źródłapodają,żewostatnichdwóch
latachswojegożyciaprzegrałwkartyok.100tys.dukatów,którychrównowartośćmożna
porównaćz350kgzłota.W1762r.zostałodznaczonyprzezkróla…OrderemOrłaBiałego.
23BiskupW.Skarszewski,targowiczaniniwspółorganizatornsejmuhańby”wGrod-
nie(wczasiektóregowygłosiłmowęonnieograniczonejufnościwewspaniałomyślność
cesarzowej”),zostałskazanyprawomocnymwyrokiemsądunaśmierć,leczT.Kościuszko,
szantażowanyprzezKościółklątwą,zamieniłtenwyroknadożywocie,nakłanianydotego
równieżprzezJulianaUrsynaNiemcewicza.
24Jednymznielicznychbiskupówzwiązanychzestronnictwemreformypaństwowej
byłbiskupkujawskiJózefRybiński(1745-1806),którynależałdoczołowychuczestników
SejmuWielkiego.JegomatkaRozaliazd.KościuszkobyłabliskąkrewnąTadeuszaKoś-
ciuszki.MiałteżnswójudziałwuchwaleniuKonstytucji3Maja.Pojejogłoszeniuwydał
listpasterskinakazującyodprawianienabożeństwdziękczynnychizapoznającychwiernych
ztreściąsamejkonstytucji”,patrz:W.Frątczak,Włocławskieśrodowiskokościelnewlatach
32
