Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OperawpierwszejpołowieXIXwieku.EdukacjaoperowaMickiewicza,Krasińskiegoi...
nychdoromantycznychzaliczyćnależyrównieżbędącegosummądo-
konańkompozytorskichRossiniegoWilhelmaTella,napisanegona
podstawietragediiSchillera(3sierpnia1829,Téâtredel’Académie
RoyaledeMusique,Paryż).Tendencjitejjednakzdająsięprzeczyćtak
licznewjegotwórczościdziełaopartenatekstachepokipoprzedniej
-wystarczywymienićdebiutanckiedziełoDemetrioePolibionapisane
dolibrettaMetastasia(powst.1806,premiera18maja1812,Teatro
Valle,Rzym),wolterowskąSemiramidę(3lutego1823,TeatroLaFenice,
Wenecja)czynawetnajsłynniejszedziełoRossiniego,IlbarbierediSivi-
glia,powstałenapodstawiekomediiBeaumarchais’go(pierwotnieza-
tytułowaneAlmavivaossiaL’inutileprecauzione;20lutego1816,Teatro
Argentina,Rzym).Rozpatrującwymienionedzieławukładziechrono-
logicznym,zauważymy,iżwrzeczywistościniemamydoczynieniaze
stopniowymodchodzeniemkompozytoraodtekstówklasycystycz-
nychnarzeczromantycznych,aleraczejwymieszaniemobutendencji.
Nieromantycznanapewnowydajesięprzewagagatunkubuffowjego
twórczości,alerównieżwszystkiepróbygatunkuseria,wśródktórych
wymienićmożnachoćbyTankreda(6lutego1813,TeatroLaFenice,
Wenecja)-gdyżsamówpodziałtakwyraziściezarysowanywjego
twórczościodsyłaraczejdodokonańwcześniejszejepoki.Zaczystoro-
mantycznenatomiastwtwórczościRossiniegouznaćmożnapewne
zjawiskaświadcząceozerwaniuzpoddanymścisłymrygoromsposo-
bemkomponowaniamateriioperowej
38
.
38Wymienianetubywajązabiegimelodyczne,sposóbwprowadzaniarecytatywów
(recitativoobligatowmiejscerecitativoseccowTankredzie),próbymalowaniakolorytu
lokalnegoprzezzaczerpnięciemateriałumelodycznegoWilhelmaTellazfolkloruszwaj-
carskiego.Zob.F.Claudon,Encyklopediaromantyzmu,Warszawa1997,s.350-351.
Możliwedozaobserwowaniawpóźniejszejtwórczościzerwaniezesztywnymipodzia-
łaminadziełaseriaibuffa-tworzenieopertypusemiseriaczydramagiocoso-torów-
nieżsygnałzmianynastawieniadotworzywaoperowego.PocząwszyodLaDonnadel
lagostosowałszerzejmożliwościorkiestry,zacząłrozbudowywaćpartiechóralne,co
doprowadziłodotego,iżchórstałsięaktywnymbohateremdramatycznymoper,to-
warzyszącymwykonawcomsolowymwariach.Jakoznawcatechnikiwokalnejzjed-
nejstronyRossinidoprowadziłdojejrozkwituiskomplikowaniauniemożliwiającego
mniejwprawnymśpiewakomwykonywaniewielufragmentów;zdrugiejjednakpotrafił
wkluczowychmomentachzozdobnikówzrezygnować,jaknp.wfinałowejscenieOtella,
wktórejzamiastariiobogatejornamentycezastosowałrecytatywaccompagnato.Zob.
A.Konieczna,Rossini,w:Encyklopediamuzyczna.Częśćbiograficzna,podred.E.Dziem-
bowskiej,Kraków2004.
~27~
