Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OperawpierwszejpołowieXIXwieku.EdukacjaoperowaMickiewicza,Krasińskiegoi...
Etappiekielno-wampirycznychzainteresowańmelodramatuwy-
padniemijeszczeprzywołaćwrozdzialepoświęconymMickiewiczowi
ijegoIVczęściDziadów,naktórepewienwpływmógłmiećprezento-
wanywWilniemelodramatspółkiautorskiejNodier-Carmouche-
d’AbbanspodtytułemLeVampyre.Niewątpliwierównieżfantastyka,
jakoelementłączącymelodramatidramęczarodziejską,wpływa
wistotnysposóbnakształtowanieprzestrzeniteatralnej.Wzorującsię
poczęścinawielkichdokonaniachoperowych,poczęścizaśnawetje
wyprzedzając,obategatunkiprzyczyniałysiędorozkwituteatruwi-
zualnego,oferującegoswoimwidzomwrażeniawzrokowe,jakichwtym
czasienapróżnobyłobyszukaćwteatrzedramatycznym.
Wpolskiejtradycjikrytycznejdramaczarodziejskaprzezdługiczas
traktowanabyłapomacoszemu.Zmieniłosiętojednakdziękiprzywo-
ływanejjużpracyElżbietyNowickiej
57
,którawrozdzialeDramaczaro-
dziejska.Gryteatralneilozoficzneprzybliżyładziejetegogatunkuoraz
jegoznaczeniedlateatruromantycznego,dokonującprzytymprzej-
rzystegoopisuspecyfikigatunkowejdramyczarodziejskiej.Zajejpod-
stawowewyznacznikiuznanezostały:oscylacjapomiędzywzorcami
dramymieszczańskiejorazfarsy(elementyparodystyczneikomedio-
wewspółistniejąwposzczególnychtekstachzpoważnąmoralistyką),
przyjęcieprzezautorówamimetycznychzałożeńprezentowanego
świata,ukształtowaniefabuływsposóbpozbawiającyzdarzeniamo-
tywacjipsychologicznej,acozatymidzie-specyficznystosunektych
dziełdokwestiiiluzjiiprawdopodobieństwa.Światdramyczarodziej-
skiejzawieszonyjestpomiędzynamiastkąrzeczywistościamarze-
niem,czystąfantastykąbaśniową
58
.Nowickakonstatuje,
Czytającdramyczarodziejskie,stajemyprzedintrygującymbadaczyformliterac-
kich,kulturyduchowejiobyczajowościprzełomuwiekówtyglem,wktórymwyta-
piałasięnie-klasycznasubstancjadramatu
59
.
Takwięcnarównizoperą,dramaczarodziejskaokazujesiędostar-
czycielkąwzorcówkształtowaniamateriiteatralnejwsposóbniekla-
syczny,aprzytympowiązanyzżywiołemmuzyki.Nierazbowiem
trudnojednoznaczniewyróżnićgranicępomiędzytym,couznamyhi-
57E.Nowicka,Omamienie-cudowność-afekt...
.
58Ibidem,zwł.s.17-23.
59Ibidem,s.18.
~35~