Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
WilhelmzRubruk–
Opispodróży
języków
10.OpowieśćopotomkachsynówNoegoirozproszeniunarodów
spodwieżyBabeltraktowanowśredniowieczudosłowniejakogenezęnaro-
dówwspółczesnych.TradycyjniezapotomkówJafetauznawanoEuropej-
czyków,Chama-mieszkańcówAfryki,aSema-Azji.Szczegółowycharak-
tergenealogiiipowiązanieposzczególnychodłamówroduNoegozkonkret-
nymiterenamidostarczyłowzoruizachęciłodoidentyfikowaniakonkret-
nychetnonimówzimionamiposzczególnychpostaciwymienionychwSta-
rymTestamencie
11,ajednymzważniejszychzadańgeografówśredniowiecz-
nychbyłoustalanietakichzależności.Zanarzędziesłużyłytuprzedewszyst-
kimskojarzeniabrzmienioweimionbiblijnychznazwamiludów.Wplanie
ogólniejszymopisKsięgiRodzajupotwierdzarazjeszczejednośćludzkości,
wyrażonąprzypomocytezyojednościpochodzenia
12,azarazemwskazuje
nawistocienegatywnycharakterzróżnicowaniaetnicznego,językowego,
a,cozatymidzie,równieżkulturowego.Wielośćjestwrzeczywistościkarą
iprzeciwstawionajestpierwotnejidealnejjedności.PonadtorelacjazKsięgi
Rodzajuzakładapierwszeństwochronologicznetradycjijudeo-chrześcijań-
skiejiwtórnośćwobecgłównegoreligijno-kulturowegopnialudzkościwszyst-
kichinnychkultur,łączniezantykiemgrecko-rzymskim.
Wchodzeniuwantropogeografięwyobrażeństarotestamentowychto-
warzyszyłproceszmniejszaniasięznajomościgeografiistarożytnej.Uschył-
kustarożytnościdoszłodozałamaniasięformalnychramuprawianiana-
uki,anaukajakocałośćbyłapostrzeganajakoelementkulturyobcej,nie-
chrześcijańskiej,toteżprzezpewnączęśćOjcówKościołauznanazostała
zazbędną
13.Niechęćtępogłębiałojeszczeprzeświadczenieokonflikcie
pogańsko-antyczno-naukowegoobrazuświatazbiblijnym.
10Rodz11,6-9.
11PomysłtakiegowykorzystaniaKsięgiRodzajupojawiłsięjużwliteraturzehebraj-
skiej,wIwiekup.n.e.,opisziemiizamieszkującychjąludówwpowiązaniuzgenealogią
starotestamentowąwypełniaznacznepartieKsięgiJubileuszy.
12WartotuzwrócićuwagęnaspecyficznącechęksiążkiHodgen,wspominaonamianowi-
cieobiblijnymtłumaczeniudyferencjacjikulturowejprzyokazjiomówieniaEtymologiiIzy-
dorazSewilli(s.56n.),aleinterpretujejąwsposóbbardzodosłowny,natomiastpoważniejszą
interpretacjętegowątkuzamieszczajużwrozdzialepoświęconymliteraturzenowożytnej,
wktórympokazujebiblijnekorzenieciągnącegosięprzezXVIiXVIIw.sporuomono-bądź
poligenezęludzkości(s.222n.).TamwskazujenaBiblięjakoźródłoideijednościludzkości,
cosprawiabłędnewrażenie,jakbywyczytanojązKsięgiRodzajudopierowówczas.
13Tematstosunkudotradycjiantycznejbyłjednymzgłównychprzedmiotówdyskusji,
zwłaszczapierwszychOjcówKościoła.Zwolennikamiostregoodgraniczeniasiędoantyku
bylim.in.TacjaniTertulian,autorformułyngdzieRzym,gdzieJerozolima».
