Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
WilhelmzRubruk–
Opispodróży
etnologiąwewcześniejszychokresach,toalbo-niebezracjizresztą
-koncentrujesięnaepocewielkichodkryć,albośledzisamejejpoczątki
uHerodotaidalejuinnychpisarzyantycznych.Codociekliwsijednakże
badacze,przyokazjistudiównadepokamisąsiadującymi,antykiemirene-
sansem,sformułowalikilkainteresującychspostrzeżeńcharakteryzujących
antropologięśredniowieczną.MamtunamyślifragmentypracMargaret
HodgenorazKlausaMüllera,któresąnajobszerniejszymiirelatywnienaj-
wnikliwszymiwdotychczasowejhistoriografiietnologiiopracowaniami
średniowiecza
3.
1.Dotychczasowesyntezy
WksiążkęHodgenjestwpisany,typowydlawieluhistorykówdobyrene-
sansu,paradygmatśredniowieczajakowiekówciemnych,gorszychzarów-
noodtego,poczymnastąpiły,jakteżodtego,coprzyszłoponich.Zasto-
sowanietegomodeludohistoriiantropologiidajewizjęśredniowieczajako
wyrwywżyciuumysłowymEuropy,rozdzielającejHerodotaiKolumba.
Obydwajtraktowanisąjakoantytezytego,cośredniowieczne.Dopozio-
mupierwszegoautorzyśredniowieczninigdyniedorośli,awyprawydru-
giegobyłymożliwedopieropomentalnymwyzwoleniusięześredniowiecz-
nychwyobrażeńnatematświata
4.Analizaetnologiiśredniowiecznejopie-
rasięgłównienawyróżnieniudwóchtypówpiśmiennictwa,wktórychzna-
leźćmożnatreściantropologiczne,orazzwiązanychznimidwóchprze-
ciwstawnychsposobówmyśleniaonie-Europejczykach,czyteżściślej
onie-chrześcijanach.Pierwszymtypempiśmiennictwasąencyklopedie,dru-
gimliteratura,którąogólniemożnascharakteryzowaćjakopodróżniczą.
Nacałejśredniowiecznejmyślioludziachwświeciezaważyłregres
wgeografiiwporównaniuzepokąstarożytną,spowodowanyprzezkon-
Najnowszainajobszerniejszahistoriaantropologiiujmującacałejejdzieje,mianowicie
DieGeschichtederEthnologiePetermanna,mieściśredniowieczenakilkustronachwroz-
dzialepoświęconymantykowiiwłaściwienieodbiegatreściowoodHodgeniMüllera.Autor
akcentujeśredniowiecznąskłonnośćdofantazji,piszeteżkrótkoorelacjachnatematMon-
gołów,poświęcającimkilkastron,idodaje,żewysiłkiautorówśredniowiecznychbyły
skupioneprzedewszystkimnawłączeniunowychdanychwewcześniejwypracowanyob-
razświata(Petermann2004,s.50-54).
3Hodgen1964,cz.I:TheMedievalPrologue;rozdz.2:TheEthnologyoftheMedieval
Encyclopedistsoraz3:Ethnology,Trade,andMissionaryEndeavour,s.49-107;Müller
1980,rozdz.4:ChristlichesAltertumundMittelalter,s.237-395.
4Hodgen1964,s.102(Herodot)orazs.17(Kolumb).
