Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
978-83-7688-513-1
22
Indeksrzeczowy
omożliwąrecepcjęmonografiiAretxagi(tenzbiór;1997).Jejopowieśćoaktywist-
kachIRAjesttakekspresywnaiprzejmująca,iżwieluczytelniczkomiczytelnikom
zapewnetrudnoniesolidaryzowaćsięzopisywanymiwmonografiiwięzionymi,
dyskryminowanymidziałaczkami.Lekturatakaodsuwajednaknadalszyplanpyta-
nieo(inne)metodywalkiIRAczykwestięnacjonalistycznychprzekonań,narodo-
wo-martyrologicznejideologii,któradlatychsamychczytelniczekiczytelnikówjest
czymśobcym,amożenawetnieakceptowalnym-pytanie,czynieakceptowalnym
wogóleczyakceptowalnymznbezpiecznegodystansuegzotycyzującegospojrze-
nia”?(Teodossopoulos2014:418)8.
Opórasprawapolska
Mimowzrastającejpopularnościiilościpracpoświęconychtematycebliskiejza-
kresowiartykułówzebranychwnaszejantologii,wjęzykupolskimpojęcieoporu
wdalszymciąguposiadaspecyficznekonotacje.Powszechnośćskojarzeńpojęcia
znruchemoporu”(przedewszystkimdobyIIwojnyświatowej)tłumaczy,choćby
częściowo,brakrefleksjinadoporemjakopojęciemanalitycznym.Wpracachpol-
skichbadaczy9czytamyczęściejonkontestacji”(MaślankaiWiśniewski2015),nbun-
cie”(KuligowskiiPomieciński2012)czywęższychznaczeniowoideachnprotestu”
,
nkontrkultury”
,nodwagicywilnej”10.Nieoznaczatooczywiście,żetematykaoporu
niebyławpolskiejtradycjibadawczejobecna;wartowspomniećopublikacjachpo-
święconychrelacjomspołeczeństwo-władzewokresiezaborów(Kieniewicz1951),
dobykomunizmu(Friszke2007),niemówiącjużoogromnejilościpracpoświę-
conychróżnorodnymformomoporuwczasieIIwojnyświatowej11.Odrębnąkate-
gorięstanowiąpracepoświęconemniejszościomiichpostawomwkontekściedo-
minującej,heteronormatywnej,polsko-katolickiejkultury(zob.np.Kubica-Heller
2008;Kochanowski2007;Zielińska2010).Wświetletrwającychodkilkulatprób
przepisaniapolskiejhistoriiwduchuinterpretacji(post)kolonialnejnauwagęza-
sługujeteżdorobekJanaSowy(2011)orazdotyczącenowszejhistoriipraceMicha-
łaBuchowskiegopoświęconepolskiejtransformacjiorazanalogiommiędzypost-
komunizmemapostkolonializmem(2004,2006).
8Wartopodkreślić,iżAretxagarozpoczęłakarieręnaukowąjakoanthropologistathome,ba-
dającnacjonalizmBasków.TowłaśniebadanianadETAbyłyinspiracjądlabadańnadnacjonali-
zmemwIrlandii.
9Pojęcienpolscybadacze”jestoczywiście,samowsobie,problematyczne:czywłączyćdotej
kategoriiwykształconąwPolscepolitolożkęzatrudnionąnabrytyjskimuniwersyteciealbofran-
cuskiegosocjologaprowadzącegobadaniawPolsceipublikującegopopolsku?Zewzględunato,
żenaciskkładziemytunasamopojęcienopór”(ijegoobecnośćwjęzykupolskim),skupiamysię
przedewszystkimnapracachpisanychoryginalniewjęzykupolskim.
10Zob.np.nStanRzeczy”
,nr9,2015.
11Dominujątuoczywiścieujęciahistoryczne.OdmiennąperspektywęoferujepracaMarty
Kurkowskiej-Budzan(2009).
