Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
978-83-7688-513-1
Opór,dominacjaiteoriaspołecznanaprzełomieXXiXXIwieku
23
Wdalszymciągujednakilośćtychpracwydajesięniewielka,jeśliweźmiemy
poduwagęobfitośćprzykładów-nwielkich”indrobnych”formoporu-jakichdo-
starczapolskikontekst.Paradoksalnie,zanikłąobecnościąteoretycznejimetodo-
logicznejrefleksjimożeprzemawiaćfakt,iżwpolskimpiśmiennictwienaukowym
opórjestniejakouznanyzacośoczywistego,zantypową”dlapolskiegospołeczeń-
stwapostawę,atakże,comabardzoistotneimplikacje,zapostawęjednoznacznie
wartościow(an)ą.Wartowięcsięzastanowićnadmożliwościąwypełnianiatejluki
przezpryzmatzebranychprzeznastekstów,któremogądostarczyćznakomitych
narzędzianalitycznychistanowićźródłoporównań.
Wświetletoczącejsięodkilkulatdebatynatematwyobrażeńchłopskościoraz
relacjiwieś-miasto/chłopi-inteligencja,cennychnarzędzidostarczaartykułReed-
-Danahay,którejspostrzeżenianatematpaysansdotyczą,jaksamazauważa,nie
tylkoFrancji,aleludnościhistoryczniemarginalizowanej,biednejiwykluczanej.
Zdaniemantropolożki,odpowiedziąchłopównapolitykępostrzeganegozniechęcią
isceptycyzmempaństwajestwypracowanaprzezdekady,strategicznamieszanka
oporuiprzystosowania.Czytającosposobachnradzeniasobie”inkombinowania”
trudnonieprzywołaćpewnychobrazówzPolski,np.zokresuPRL-uitransforma-
cji(por.Mazurek2011),zaśrefleksjenatematzdystansowanejwobecpaństwapo-
stawyfrancuskichgóraliprzywołująnamyślpracenatematmieszkańcówPodhala
wdobietransformacjiustrojowej(Malewska-Szałygin2008).Równocześniejednak
lekturanatematnkombinowania”inzabieraniapaństwu”(alenigdynswoim”)skła-
niadorefleksjinatematwspomnianejwcześniejobosiecznościoporu;tego,naile
pewneformyoporuokazująsięnadłuższąmetędestrukcyjnedlatkankispołecznej,
zaufania,poczuciawspólnoty(npaństwoweczyliniczyje”).
Dlaanalizyzłożonościdobykomunizmuipostkomunizmumożebyćrównież
przydatny,toutesproportionsgardées,artykułStarnadotyczącyskomplikowanejrela-
cjimiędzyoficjalnymiwładzami,partyzantkąachłopskąludnością.PracaHowe’ana
tematspiralistereotypizacji(wśród)bezrobotnychdostarczacennychnarzędzi,któ-
repozwalajązwrócićuwagęnazapożyczeniapomiędzyróżnymidyskursamioraz
trwałośćkulturowychwyjaśnieńioczekiwańcodotego,kimjestporządny,war-
tościowyobywatel-problemyniezwykłejwagi,jeśliweźmiemypoduwagęwzra-
stającezainteresowanieprzemianamirynkupracywkontekściepostindustrializmu
ineoliberalizmu(PłatekiStarnawski2015).Ważnychdlaanalizypolskiegokonteks-
tunarzędzidostarczająteżrefleksjedotycząceskomplikowanejrelacjimiędzyfemi-
nizmemareligią,stanowiącwkładwtoczącąsięjużdebatęnatematkatolickiego
feminizmu,polskiejreligijnościwkontekściepłci(Środa2010;LeszczyńskaiKoś-
ciańska2006;Leszczyńskawdruku).Wreszcie,niezwykleistotnedlazrozumienia
aktualnejsytuacjiwPolscesąwspomnianewcześniejdyskusjenatematrolibada-
czyibadaczekwkreowaniu(specyficznych)opisówoporu,atakżedecydowania,
cosiękwalifikujejakoopór.TakżewPolscezhasłemnopór”dużoczęściejwiążesię
alterglobalistówczyuczestnikówmarszówrówności,anieprzedstawicieliskrajnej
prawicyczyruchówpro-life(por.Sekerdej2010).
