Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Opowiadanieamyślenienarracyjne
17
układamifabularnymi.Formynarracyjnesłużątakżepsycho‑
terapeutom,którzywykorzystująautonarracjepacjentówwich
terapii.Opowiadanieozdarzeniachzdzieciństwa,traumatycz‑
nychdoświadczeniachczystresującychsytuacjachzcodziennego
życiajestteżzwyklepunktemwyjścialubcentralnymelemen‑
temterapii.Opowieścipacjentówpomagająujawnićichskrywa‑
nelubnieuświadomionelęki,dająterapeuciewglądwpsychikę
jednostki,wjejmotywacjeczywspołeczneuwarunkowaniapo‑
dejmowanychdziałań.Dotejformynawiązujetakżekoncepcja
terapiinarracyjnejrodzin,którejtwórcywychodzązzałożenia,
żepostrzeganienarracyjnepomagawuporządkowaniudanych
oświecie,jestteżmetodąsprawowaniakontrolinadwłasnymży‑
ciem(White,Epston,1990).Metaforanarracjiwtymprzypadku
zwracauwagęnasposoby,jakichużywamy,bynadawaćsensna‑
szemużyciu,atakżezwiązkomzinnymiludźmi(Bruner,1986:
139–155),anarracyjneujęciepozwalauchwycićpoczucieczasu
izyskaćświadomośćzmiennościnaszegożycia,jegojednośćicią‑
głość.Formaautobiograficznejopowieścipomagaczłowiekowiza‑
chowaćpoczuciewłasnejtożsamości,łączącróżnedoświadczenia
jednostkiuporządkowanewczasie(Trzebiński,2002:43;Baszczak,
2011:128;Taylor,2001:36–37
,94–100).
Psychologiaadaptujerównieżdocelówterapeutycznychfor‑
mębajkijakometodyobniżaniapoziomulękuudzieci(Molic‑
ka,1999,2002,2011;Brett,2000).Takiegatunki,jakludowemity
ibaśnie,jakwskazujem.in.BrunoBettelheim(2010:21–55),od
wiekówpomagałydzieciomwuporaniusięzróżnymilękami
iwewnętrznymikonfliktami,ponieważzawierająmotywypo‑
krywającesięzdziecięcymiproblemami,takimijakrywalizacja
międzyrodzeństwem,lękprzedzabłądzeniem,zgubieniemsię,
opuszczeniemprzezrodzicówitp.Zarównotradycyjnebaśnie,jak
itworzonewspółcześnieopowiadaniaterapeutycznezapewniają
odbiorcomniezwykleważnezpsychologicznegopunktuwidze‑
niapoczuciebezpieczeństwawypływającezfaktu,żetekstyte
prezentująsytuacje,wktórychudziałbiorąinneosoby.Układtaki
pozwalaodbiorcyobserwowaćproblemniejakozdystansu,zbli‑
żyćsiędoniegopośrednio,przemyśleć,zrozumieć,atakżeuwol‑