Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
śmierć”.Znamyjewłaśniezodpisów,którychzowychdruków
dokonano.Ionewłaśnieprzetrwały.
Skrajnymprzypadkiemodwróceniakolejnościihierarchii
(znaszegopunktuwidzeniarzeczjasna)jestobszernymanu-
skryptJanaGawińskiego,zatytułowanyHelikon,znajdującysię
obecniewBiblioteceUniwersytetuWarszawskiego(sygn.190).
PonieważjesttoostatniedziełopoetyzWielomowic,podsumo-
wująceizbierającetzw.całokształttwórczości,Gawińskibez
wahania,obokwłasnoręczniewpisanychutworównowszych,
powklejałwyciętekartyswoichwcześniejszychdruków,aca-
łościnadałcharakterksiążki,tyleżewyprodukowanejmetodą
nhandmade”.
Badaczenaogółpotrafiąjużprawidłoworozpoznawać
istotęizakreszjawiskaokreślonegomianemnwiekurękopi-
sów”.Niecomniejprzekonującowypadająnatomiastpróby
odpowiedzinapytanieoprzyczynę(przyczyny)tego,cosię
stało.Najczęściejwymieniasiętuniechęćpisarzydopoddania
sięopresyjnemudziałaniukontrreformacyjnejcenzury.Miałby
tobyćswoistyunikpozwalającyzachowaćtwarzniezależnego,
wolnegoartysty.Wytłumaczenietootyleniewpełniprzeko-
nuje,żewwiększościprzypadkówautoramibyliprzecieżorto-
doksyjnikatolicy,którzyswoichczytelnikówcochwila,wręcz
niemiłosiernie,zanudzaliizamęczaligłośnymideklaracjami
przywiązaniaiposłuszeństwawobecKościoła.Itonietylko
poeci-szlacheccyszaraczkowie.Równieżwielcytamtego
świata.WystarczyprzypomniećchociażbynnowyHelikon”
otwierającyPoezjePostuświętegoStanisławaHerakliusza
Lubomirskiego.Duchreligijnejbigoteriiunosisięnadświatem
nwiekurękopisów”wsposóbcałkowicieniepomiarkowany.
Toteżwbrewtemu,coproponowałLuigiMarinelli,cenzuranie
wydajemisiętutajnhipoteząkonieczną”,azdobycieimprima-
turkościelnejzwierzchnościdlaswojegodziełabyłopewnie
skrywanymmarzeniemniejednegowtychczasachpoety.
Przejdźmydoinnychewentualnychprzyczynzaistnienia
nwiekurękopisów”,jakiesięzazwyczajwliteraturzeprzedmio-
tuprzytejokazjiwymienia.Nadrugimmiejscumiałabyniąbyć
niewątpliwadecentralizacjażyciakulturalnego(awięcidruku)
Rzeczypospolitej,szczególnieostrowidocznawpóźnymbaro-
15
