Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
znaczeniemaniezmiennyamerykańskidylemat:nTegreatdilem-
maofJeńerson‘sstatecraflayinhisapparentrenunciationofthe
meansonwhichstateshadalwaysultimatelyreliedtoensuretheir
securityandtosatisfytheirambitions,andhissimultaneousunwil-
lingnesstorenouncetheambitionsthatnormallyledtotheuseof
thesemeans.Hewished,inotherwords,thatAmericacouldhave
itbothwaysthatitcouldenjoythefruitsofpowerwithoutfalling
victimtothenormalconsequencesofitsexercise”123.Mesjanistycz-
neprzekonanieAmerykanówouniwersalistycznymcharakterze
ipowszechnejstosowalnościichideiiwartościtowarzyszyłoimjuż
odpoczątkupaństwowości124.Byłotoprzekonanieowyjątkowo-
ścimoralnejUSAipochodnejtejwyjątkowościmisjipropagowa-
niawyznawanychideałów.Przekonanietoreprezentowałzarówno
T
.Jeńerson125,jakT.W
.Wilson126,G.Bush127czyG.BushJr.128.Owy-
jątkowościmoralnejUSAdecydujewramachtegopostrzegania
m.in.fakt,żewpolitycezagranicznejkierująsięonetymisamymi
zasadamicoichspołeczeństwoiprzywódcy,politykazagraniczna
matożsamąaksjologięzetykąosobistą;odrzucawięcaprioriod-
rębnąodmoralnościczłowiekamoralnośćpaństwamotywowaną
interesemnarodowym129.aksjologięwyznaczanzłotareguła”-
regułamoralnościietykiwzajemności,zgodniezktórą(wporządku
cyt.zaA.Gopnik,LetterfromFrance.TeHumanBomb,nTeNewYorker”
,April16,
2010,http://www.newyorker.com/reporting/2007/08/27/070827fa_fact_gopnik?current-
Page=3.
123R.W
.Tucker,D.C.Hendrickson,TomasJelersonandAmericanForeignPolicy,
nForeignAńairs”1990,vol.69,s.141,http://people.uwplatt.edu/~kruglerd/9005.pdf.
124SzerzejG.Rose,DemocracyPromotionandAmericanForeignPolicy:AReviewEssay,
IS2001,vol.25,no.3,s.186;równieżH.Kissinger,Dyplomacja.
1253.prezydentUSA,sprawowałurządwlatach1801-1809.Wliściedopanid)Auville
wskazywałonnaidentycznośćpraw,którympodlegająludzieipaństwa(europejscy
politycyreprezentowaliodwrotnestanowisko):nIhavebutonesystemofethicsformen
andfornations.Tobegrateful,tobefaithfultoallengagementsandunderallcircum-
stances,tobeopenandgenerous,promotinginthelongruneventheinterestofboth;
andIamsureitpromotestheirhappiness”
,http://famguardian.org/subjects/politics/
thomasjeńerson/jeń1420.htm.
12628.prezydentUSA,sprawowałurządwlatach1913-1921.
12741.prezydentUSA,sprawowałurządwlatach1989-1993.
12843.prezydentUSA,sprawowałurządwlatach2001-2009.
129OczywiścieniezawszeiniewkażdymprzypadkutakabyłapolitykaUSA.Liczne
byłyprzypadki,gdynietylkorezygnowanozwartościmoralnychwimięinnychracji,
lecznawettakąpraktykępodnoszonodorangicnoty-powodudodumyzracjonalno-
ścizachowań.PrzypisywanaprezydentowiRooseveltowiwymianapoglądówzsekre-
tarzemstanuS.Wellesem,wktórejnazarzut,żeważnyregionalnysojusznikUSAjest
draniem(nSomoza)sabastard!”)ijakotaki-jakmożnasiędomyślać-niepowinien
byćbeneficjentemstatususojusznika,prezydentreplikowałnYes,buthe)sourbastard”
,
niejesttraktowanajakorysanapolityczno-moralnymwizerunkuprezydentaichętnie
przywoływanaprzezjegoapologetów.
56
1.Zagadnieniawprowadzające