Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JAMAUSTNAIŚLINIANKI
3.2.2
JĘZYK(lingua)
Język,któryprzyzamkniętejszparzeustwypełniaprawiecałkowiciejamęustnąwłaści-
wą,jestmięśniemozłożonejbudowie,pokrytymbłonąśluzowązlicznymibrodawkami
smakowymi.Narządtendziękimięśniomwewnętrznymjęzyka,inaczejzwanymmięś-
niamiwłasnymijęzyka,którezaczynająsięikończąwobrębiejęzyka,orazmięśniom
zewnętrznymjęzykazprzyczepaminasąsiadującychkościach(żuchwa,wyrostekryl-
cowatykościskroniowej,kośćgnykowa)odznaczasiędużąruchomością.Pozwalaona
językowispełniaćwielorakiefunkcje.
Wjęzykuwyróżniasięnasadę(radix),trzon(corpus)orazkoniec(apex).Największą
ruchomośćwykazujekoniecjęzyka,mogącydotknąćkażdegomiejscawjamieustnej,
dotylnegoodcinkapodniebieniamiękkiego.Górnapowierzchniajęzyka,czyligrzbiet
(dorsumlinguae),przechodzipoprzezbrzegijęzyka(margineslinguae)wpowierzchnię
dolną.Wliniipośrodkowejjęzykaprzebiegapasmołącznotkankowe,któredzieliutkanie
mięśniowenadwieodrębneczęści,prawąilewą,couwidaczniasięnapowierzchni
grzbietowejjęzykabruzdąpośrodkową(sulcusmedianuslinguae).Taprzegrodałączno-
tkankowa(septumlinguae)znacznieutrudniaprzechodzenieprocesówropno-zapalnych
zjednejnadrugąpołowęjęzyka.
Trzonjęzykaoddzielonyjestodnasadybruzdągraniczną(sulcusterminalis),gdzie
znajdujesięskupiskobrodawekokolonych(papillaevallatae).Nanierównejpowierzchni
grzbietowejjęzykarozsianelicznebrodawkinitkowate(papillaefiliformes),na
brzegachbrodawkiliściaste(papillaefoliatae),awprzednimodcinkujęzykabro-
dawkigrzybowate(papillaefungiformes).Brodawkiliściasteigrzybowatestanowiąna-
rządyreceptorowesmaku.Nacałejpowierzchnijęzykaznajdująsięgruczołyłojowe
iślinowe.
Zapomocąwędzidełkajęzykjestpołączonyzdziąsłem.Zbytkrótkiewędzidełko
znacznieograniczaruchomośćjęzyka.Motoryczniejęzykjestunerwionyprzeznerw
podjęzykowy,awrażeniasmakoweodprowadzanezbrodawekgrzybowatychza
pośrednictwemstrunybębenkowej(2l
3przednie),zpozostałychbrodawekprzeznerw
językowo-gardłowy(
1
l
3
tylna).Czuciowo
2
l
3
przedniezaopatrujen.trójdzielny(IIIgałąź),
a1l
3tylnąnerwjęzykowo-gardłowy
.
3.2.3
UZĘBIENIE(dentes)
Uzębienieczłowiekajestdwupokoleniowe,najpierwwystępujeuzębieniemleczne,po
nimstałe.Wśródzębówmlecznychniemazębówprzedtrzonowych.Zębytrzonowe
mlecznepoprzedzająprzedtrzonowestałe.Podwzględemczynnościowymwyróżnia
się4typyzębów:
49