Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
I.Wprowadzeniewproblematykęotyłości
otyłośćoznaczawskaźnikwiększylubrówny30jednostkom,natomiastnad-
waga–gdytenwskaźnikjestwiększylubrówny25jednostkom.Wynikiba-
dańepidemiologicznychwskazująnazależnościmiędzynadmiaremmasyciała
izwiększaniemsięBMIaryzykiemwystąpienianiektórychchorób,tzw.towa-
rzyszących,costanowipoważnezagrożeniedladługościijakościżyciaczłowieka.
Otyłośćjestzatemprzejawemprzewlekledodatniegobilansuenergetycz-
negoorganizmu,spowodowanegonadmiernąpodażąenergiizawartejwpo-
karmachwstosunkudozapotrzebowaniaorganizmu(M.Bielińskiiin.2008).
Powstajewówczas,gdyilośćenergiidostarczanejdoorganizmuwpokarmie
przekraczajejwartośćwydatkowaną.Szacujesię,żeprzeciętnawartośćpo-
karmówspożywanychprzezdorosłegoczłowiekawciągurokuwynosi1mi-
lionkcal,natomiastzwiększeniekalorycznościcodziennychposiłkówo1%
skutkujetrwałymprzyrostemmasytkankitłuszczowejo1,5kgwciąguroku
(J.Komorowski2003).Gdyenergiaprzyswojonazprzyjętegopokarmuprze-
ważanadwydatkowaną,związanązpodstawowąprzemianąmaterii,termoge-
neząipracąukładumięśniowego,dochodzidoprzyrostutkankitłuszczowej
orazmasyciała,coskutkujenadwagąlubotyłością.Przytymnapodstawową
przemianęmateriiskładasięniezbędnailośćenergiidlapodtrzymaniapodsta-
wowychprocesówżyciowychczłowiekapozostającegowspoczynku.Natomiast
energiawydatkowanawwynikutermogenezywynikazpotrzebyutrzymania
homeostazytemperaturyciaławwarunkachobniżonejtemperaturyotoczenia
orazjestspowodowanazwiększonymwytwarzaniemciepławorganizmiepo
spożyciupokarmu(termogenezaposiłkowa).Energiawydatkowanajestrów-
nieżpodczasaktywnościruchowej(J.Komorowski2003).
Obokobiektywnejdefinicjiotyłości,powszechniestosowanejiuznawanej,
istniejesubiektywnaocenamasyciała.Zpunktuwidzeniapsychologiispołecz-
nejotyłąjestosoba,którejinniprzypisalicechęotyłości,zaśzpunktuwidze-
niapsychologiiklinicznejta,któramasubiektywnepoczucieotyłości.Subiek-
tywnepoczucieotyłościzarównowaspekcieinterpersonalnym,jakteżintrap-
sychicznymniemusizgadzaćsięzocenąobiektywną.Przykładembrakuzgod-
nościmiędzysubiektywnąaobiektywnąocenąmasyciałajestopisaneprzez
T.Casha(za:M.Bąk-Sosnowska2009)zjawiskootyłościfantomowej,która
charakteryzujesięutrwalonympoczuciemotyłościuosóbzprawidłowąmasą
ciałaiotyłościąwprzeszłości.
Otyłość,zdaniemI.Niewiadomskiejiin.(2005),należyujmowaćwkate-
goriachuzależnieniaczynnościowego.Kryteriadiagnostyczneuzależnieniaod
jedzeniawrazzobjawamiotyłościprzedstawionowtabeli1.
