Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Typologieotyłości
25
obecnawewnątrzjamybrzusznejwykazujewiększąniżwinnychczęściachcia-
ławrażliwośćnadziałaniehormonówpodwyższającychstężenietłuszczówwe
krwi(M.Popow2003;G.Sikorska-Wiśniewska2007).
Skłonnośćdoodkładaniatłuszczunabrzuchujestsilniezdeterminowa-
nagenetycznieipojawiasięgłówniewwiekudojrzałym.Wokresiemenopau-
zyzmianaczynnościhormonalnejzwiązanazezmniejszeniemukobietstęże-
niaestrogenówzrównoczesnymstężeniemtestosteronusprzyja,podobniejak
umężczyzn,odkładaniutłuszczuwobrębiebrzucha.Dodatkowoczynnikipsy-
chospołeczne,związanenaprzykładzzakończeniempracyzawodowejizmianą
rolispołecznej,zmianaminastrojuiskłonnościamidepresyjnymi,przyczynia-
jąsiędozwiększeniaspożyciapokarmówiwkonsekwencjiotyłości.Ukobiet
wokresiemenopauzybrzusznytypotyłościwrazztowarzyszącymizmianami
metabolicznymipodnosiryzykochoróbukładukrążenia,umężczyznzwięk-
szazagrożeniechorobąwieńcową(B.Zahorska-Markiewicz2007;I.Niewia-
domskaiin.2005;MZamboniiin.2005).
Napodstawiemorfologicznegobadaniatkankitłuszczowejmożnawyróż-
nić:(a)otyłośćhiperplastyczną(rozrostową),będącąskutkiemnadmiernejlicz-
bykomórektłuszczowych,przyprawidłowymstężeniuinsuliny,lipidówiglu-
kozywekrwi.Przypuszczasię,żetentypotyłościjestprawdopodobniewy-
nikiemdostępudowysokoenergetycznegopożywieniawokresiedzieciństwa
iwczesnejmłodości,nieprawidłowychnawykówżywieniowychorazsztucz-
negokarmienianiemowląt;(b)otyłośćhipertroficzną(przerostową),wktórej
dochodzidozwiększeniaobjętościadiopocytów.Hipertrofiiadipocytówto-
warzyszyzwiększonestężenieinsulinywekrwi,hiperlipidemia,obniżenieto-
lerancjiglukozy,miażdżycatętnicwmłodymwiekuorazcukrzyca;(c)otyłość
mieszaną,łączącąobiecechydwóchpoprzednichtypów.Otyłośćrozwijają-
casięwewczesnymdzieciństwieiokresiedojrzewaniajestnajczęściejotyło-
ściąhiperplastycznązelementamihipertrofii,natomiastumiarkowanaotyłość
wwiekuszkolnymmaprzeważniecharakterhipertroficznyzezmiennymstop-
niemhiperplazji(D.Woźnicka1999;J.Komorowski1996).
Zuwaginakryteriumczasuwystąpieniaotyłościwyodrębnionootyłość
wczesną,typowądlaokresudzieciństwaiadolescencji,orazotyłośćpóźną,
charakterystycznądlaokresudorosłości.Odrębnąpostaciąotyłościwczesnej
jestotyłośćmasywna,upodłożaktórejmogąleżećzaburzeniahormonalne
ichromosomalne.Udzieciztymtypemotyłościograniczeniadietetyczne,leki
zmniejszająceapetytizmiananiektórychzachowańmogąjedyniekrótkotrwa-
ledoprowadzićdozmniejszeniamasyciała(J.Tatoń2007).
