Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
FredrikaBarthaijegowspółpracowników(Barth1969),alerównieżwspółcześnie
(m.in.Gongware2003;Wróblewski2007).
Możnatakżeznaleźćprzykładybadańnależącychdodrugiegonurtuanaliztoż-
samościzbiorowych,traktującychbadaniewytworówkulturowychdanejgrupy
jakosposóbdotarciadojejtożsamości,choćpodejścietojest-jaksięwydaje-
mniejpopularne,przynajmniejwpolskichnaukachspołecznych.Badaniasąwtym
przypadkuprzedewszystkimjakościoweiwykorzystująszerokiwachlarzmetod.
Przykładowo,JosephZygmunt(1970)badałprzemianyadaptacyjnetożsamości
zbiorowejŚwiadkówJehowyzapomocąanalizydokumentówiinnychpublikacji
wydanychprzeznichnaprzestrzeniokołostulat,uzupełnionejobserwacjąuczestni-
czącąorazwywiadami.JosephC.HermanowicziHarrietP.Morgan(1999),badając
wpływróżnegotypurytuałównakonstrukcjęipodtrzymywaniezbiorowejtożsa-
mości,przeprowadzilistudiumprzypadkuobchodówstuleciaUniwersytetuwChi-
cago,wykorzystującm.in.obserwację,analizęmateriałówdrukowanychimówio-
nychczywywiadyzorganizatoramirocznicy.KarenA.Cerulo(1989,1993,1995)
badałasymbolestuosiemdziesięciunarodów,zwłaszczaflagiihymny,opierając
sięnaanaliziedokumentówhistorycznychiinnychźródełzastanych,analiziesyn-
taktycznejstrukturyobrazówiutworów,wywiadachitd.Celembadaniabyłom.in.
odkryciesposobówkomunikowaniazbiorowejtożsamości,atakżerelacjimiędzy
symbolamimającymiwyrażaćowątożsamośćorazwarunkami,wktórychdoszło
doichkrystalizacji.ZkoleiChristieDavies(1982)analizowaładowcipydotyczące
grupetnicznychwceluodtworzeniaobrazówwłasnejorazobcychzbiorowości,
sposobówkonstruowaniagranicgrupowychorazstopnia,wjakimodzwierciedlają
napięciazwiązanezkonfliktowymisystemamiwartościinorm.
Obagłównepodejściadobadaniatożsamościzbiorowych-indywidualizujące
orazanalizującewytworykulturowe-mająrównieżprzełożenienabadaniapa-
mięcizbiorowych.PiotrKwiatkowski(2008:40-48)trafniewskazałczterygłów-
neobszaryempirycznejeksploracjitejtematyki,spośródktórychdwamogąbyć
zaliczonedoujęćnindywidualizacyjnych”,zaśdwa-donkolektywizujących”,
funkcjonującychwdyskursiepublicznym.Innymisłowy,badaczezajmująsięalbo
pamięciąnpotoczną”,faktyczniefunkcjonującąwśródczłonkówdanejzbiorowości,
albonpropagowaną”,wytwarzanąinstytucjonalnielubprzezokreślonepodmioty
kolektywnewobrębiegrupy,choćtadrugakategoria,utożsamiającankolektywne”
znpropagowanym”jestznacznymuproszczeniem.Wprzypadkuobuujęć,można
wyróżnićanalizydotyczącewybranychaspektówprzeszłości(postaci,wydarzeń,
zjawisk)orazteodnoszącesiędocałościowychobrazówprzeszłości.Oczywiście,
wybórpodejściadeterminujeprzyjęcieokreślonychmetoditechnikbadawczych.
Jeślichodziopodejścieindywidualizujące,zajmującesięzbiorowąpamięcią
npotoczną”,tojestono-jaksięwydaje-dominującewpolskichnaukachspołecz-
nych.Owobadanierozpowszechnionejwspołeczeństwiewiedzyorazprzekonań
odnośniedoprzeszłościlubjejwybranychaspektówopierasięprzedewszystkimna
wykorzystaniuwywiadóworóżnymstopniustandaryzacji(m.in.Tarkowska1992;
Biskupska2011)lubanaliziedokumentówosobistych.Niekiedyobiektemzainte-
resowaniajestteżpamięćczłonkówokreślonychgrupspołecznych.Przykładowo,
14
