Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
MariaMendel,WiesławTeiss
Pamięciomiejscewperspektywieepistemologicznejjestgłębokoedukacyjne.
Możnapowiedzieć,żetworzeniego,rozwijanieczyużytkowanietotworzenie
wiedzy,nietylkonieobojętne,aleiodgrywająceistotnąrolęwprocesachforma-
cyjnych(kiedyautokreacjapodmiotunastępujewbezpośrednimzwiązkuztego
typukreacją).
PAMIĘCIOMIEJSCAEFEMERYCZNOŚĆISIŁA
WypowiedźLesławaMichałowskiegotraktujeodwóch,pokrywającychsięze
strukturamispołecznymi,poziomachfunkcjonowaniapamięciarchitektury:
makrostrukturalnym(np.pomnikijakowyrazwspólnychidentyfikacji)imikro-
strukturalnym,odnoszącymsiędoprzestrzeniegzystencjimałychgrup(np.pa-
mięćdomurodzinnego).Autorpokazuje,żeżadnegoztychpoziomówniecechuje
trwałość,ankruchośćpamięcimożebyćrównoznacznazkruchościąmiejsca”23.
Kruchośćiulotność,efemerycznośćzarównonaszychpomników,jakido-
mów,zartystycznąfinezyjnościąwyraziłaAgataNowosielskawswoim,reprodu-
kowanymwksiążce,malarstwie24.Potwierdzatodobitnietowarzyszącyobrazom
tekst,np.wtakimfragmencie:nto,cozostałozjego[lotniska-M.M.]nawierzchni,
toprefabrykaty-częścioworozebranepodbudowę,częściowozabudowane.Foto-
grafowałamtebetonowepłyty,zktórychwyrastająkępkitraw,dziewanny,maki,po
to,byzachowaćonichpamięć.Mojanostalgicznapodróżpoprzeszłości,patrze-
niewstecz-niepozbawionezostałoniepokojuoprzyszłość.Gdańskjestdlamnie
miejscembardzoukochanym.Zarastającelotnisko,śladpomieścieDanzig,stano-
wiostrzeżenie,żenicniejestdanenazawsze”25.Efemeryczność,zauważonam.in.
przezMichałowskiegoiNowosielską,zapraszadodyskusjiwokółpamięciimiejsca,
połączonych-jaktoexplicitewidaćwprzytoczonychwypowiedziach-takżeswo-
kruchościąiulotnością;nietrwałąformąbytu.Wformietej,którawiążejedno
idrugie,bytujepamięciomiejsce.Jestefemeryczne,jakefemerycznajestjegoonto-
logia.Możnawtymjednakwidziećtylkojednąstronęmedalu.Drugąwydajesię
tworzyćprzeciwieństwotejulotnościalbosiła,która-jakkolwiektoparadoksal-
ne-właśnieztejefemerycznościwyrasta.
Pamięciomiejsce-jakwanalizachEwyMalinowskiejikilkuinnych-jawisię
jakosiła(w)słabości,rodzajprężnościpodmiotu:resilience.Mowao-opisywa-
nymgłówniewliteraturzemedycznejipsychologicznej-zespoleumiejętności
pozwalającychczłowiekowipogrążonemunawetwnajtrudniejszychwarunkach,
wnajwiększejopresjiczystresie,okazaćprężność,zaskakującączęstoijegosame-
23
L.Michałowski,Dwiepamięciarchitektury,s.329,wtymtomie.
24
Zob.reprodukcje:Warstwy;Tam,gdzierosnądziewannyiinne.
25
A.Nowosielska,Tam,gdzierosnądziewanny,s.381,wtymtomie.