Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
GrażynaHalkiewicz-Sojak
Bieglinabłoniabiałympogrzebaneśniegiem,
Tamprędkimporówninachzadyszanibiegiem,
Twarze,umalowanezimnymikolory,
obracalinastronę,skądprzyjśćmiaławiosna,
Ipierwszypowiewpiliustamijakżycie.
Potem,gdywwiosennegopowietrzabłękicie
Wbalsamysięrozlałaczarnalasówsosna,
Znudzeniwoniąkwiatówzmięszaną,stokrotną,
Wynaleźliwońtęsknądzikąiulotną;
Byłatowońwierzbamiopłakanejwody,
[…]
Potemjesieniądzieciwyobraźniachora,
Wypalona,igrałazżółtymliściemlasów,
Smutnajakwstarcachpamięćprzeminionychczasów16.
Myślenieiwyobraźniachłopcówżywisięzjednejstronydoświadczeniem
zmysłów:sensualnymidoznaniamizapachu,barwy,dotknięciazimnaiciepła;
zdrugiejksięgamiEmanuelaSwedenborga,znanymiwówczasniekoniecznie
zbezpośredniejlektury17.Interakcjamiędzypamięciąamarzeniemiwyobra-
żeniemprzyszłości,czerpiącymizmetempsychicznejideiszwedzkiegomistyka,
dajepoczuciepełnegopoznania,którejednakokazujesięiluzoryczneiniemoże
udźwignąćkonfrontacjizdoświadczeniemżycia.Niespełnionamiłośćiklęska
marzeńopoznaniucałościegzystencjalnegosensuprowadzistarszegochłopca
kusamobójczejśmierci,młodszegokuciemnejpoezji,którapozwoliponawiać
wysiłekczytanianiejasnychznakówczasuiprzestrzeni.Azatemnpowieść
nieskończona…”18.Godzinamyślizapowiadapytaniaiwizje,którewypełnią
strofySłowackiegokilkanaścielatpóźniej,akrzemienieckienmiejscepamięci”,
nazawszejużutraconewbiograficznymdoświadczeniu,okazujesięprofetyczną
zapowiedziąikatalizatoremduchowegozwrotu,któregorezultatyzdominująpóź-
niejszątwórczośćpoety.
KrzemieniecpowracabezpośrednioipośredniowdramatachSłowackiego.
To,jakjegowspomnieniewpływałonawysiłekwyobraźnikreującejdramatyczne
przestrzenie,odsłoniłpoetawliściededykacyjnymdoZygmuntaKrasińskiego,
poprzedzającymBalladynę:
Boileżtorazypatrzącnastaryzamekkoronującyruinamigóręmegorodzinnego
miasteczka,marzyłem,żekiedyśwtenwieniecwyszczerbionychmurów,nasypię
widm,duchów,rycerzy;żeodbudujęupadłesaleioświecęjeprzezoknaogniem
piorunowychnocy,asklepieniomkażępowtarzaćdawneSofoklesowskieniestety!
16J.Słowacki,Godzinamyśli,w:tenże,Poematy,s.253,254.
17EdytorzypoznańskiegowydaniakrytycznegoPoematówprzypuszczają,żedomyśliSwe-
denborgamłodySłowackimógłdotrzećzapośrednictwemlekturBalzaca,zob.Objaśnieniawy-
dawców.„Godzinamyśli”,w:J.Słowacki,Poematy,s.726-735.
18J.Słowacki,Godzinamyśli,w:tenże,Poematy,s.262.