Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
RobertKłosowicz,JoannaMormul
możełatwoprzenieśćsięnaobszarkrajusąsiedniegoinietylkogozdestabilizo-
wać,aletakżedoprowadzićdojegorozpadu.
Dointeresującychwnioskówmożnadojść,analizującczołówkęrankingu
FailedStatesIndex,począwszyod2005roku,kiedyzostałopublikowanyporaz
pierwszy(tabela1),jakrównieżzestawienienajbardziejdysfunkcyjnychpaństw
wposzczególnychregionachświatazarok2012(tabela2).Popierwsze,zwraca
uwagęfakt,żewpierwszejdziesiątcepaństwnajbardziejdysfunkcyjnych(tudzież
najbardziejupadłych)znajdujesiętzw.żelaznapiątka,zajmującanajczęściejpo-
zycjeod1do5,naktórąskładająsiętakiepaństwajak:Somalia,Demokratyczna
RepublikaKonga,Czad,SudaniIrak.Dopaństw,któreprawiezawsze(zdrobny-
miwyjątkami)znajdowałysięwczołówceIndeksuPaństwUpadłych,możemyteż
zaliczyć:RepublikęŚrodkowoafrykańską,Afganistan,WybrzeżeKościSłoniowej,
PakistaniHaiti.Podrugie,copotwierdzająobazestawienia,najbardziejdysfunk-
cyjnepaństwanależądoregionuAfrykiSubsaharyjskiej,wdalszejzaśkolejności
doBliskiegoWschoduiAzjiPołudniowej.PaństwaobuAmeryk,nieliczącHaiti,
znajdująsiędalekopozapierwsządziesiątką,podobniewyglądatowprzypadku
regionówAzjiWschodniejiPołudniowo-WschodniejorazPacyfiku.Zwymie-
nionychpaństw„żelaznejpiątki”właściwietylkoIrakiczęściowoSudanotrzy-
mująnatylekompleksowąoprawęmedialną,żeprzezdłuższyokresmogącieszyć
sięzainteresowaniemświatowejopiniipublicznej.Wpierwszymprzypadkujest
toniewątpliwiezwiązanezinwazjąnaIrakz2003roku,anastępnieokupacją
tegopaństwaprzezwojskaStanówZjednoczonychiichsojuszników(podobnym
zainteresowaniemcieszysięrównieżznajdującysięwczołówce,choćniewpierw-
szejpiątce,Afganistan,cozkoleijestwynikiemtrwającejod2001rokuinterwen-
cjiwojskNATO).ZkoleiSudanjestobecnywświadomościmiędzynarodowej
główniezewzględunakryzysyhumanitarnetowarzyszącewojnomnapołudniu
(obecnieSudanPołudniowy)inazachodzie(regionDarfur)38.„Modelowe”pań-
stwaupadłeldysfunkcyjne,takiejakSomalia,DemokratycznaRepublikaKonga
iCzad,mogącesłużyćdookreśleniaprofilunajbardziejdysfunkcyjnych,tokraje
odużymobszarze,któregoczęśćlubczęściniesąkontrolowaneprzezoficjalny
rząd(nieposiadającymonopolunastosowaniesiłynaswoimterytorium),ozróż-
nicowanejiskonfiktowanejpodwzględemetnicznym,religijnymlubklanowym
ludności,znajdującesięwsytuacjiniekończącychsiękryzysówhumanitarnych,
38
Najbardziejznanymmedialnieprzykłademjestdziałalnośćamerykańskiegoaktora
George)aClooneya(wizytywSudanieiSudaniePołudniowym,wystąpieniawSenacie,protesty
przedambasadąsudańskąwUSAispektakularnearesztowanieClooneya,czyteżufundowanie
satelityszpiegowskiegomonitorującegoaktywnośćsudańskichwojskrządowych).Zob.więcej:
P.Harris,GeorgeClooney’slatestflmapleaforhelpinsouthofSudan,„TeGuardian”
,14marca
2012,
za:
http:llwww.guardian.co.uklworldl2012lmarl14lgeorge-clooney-testifies-south-sudan
(dostęp:20.03.2013);R.Devereaux,GeorgeClooneyarrestedinplannedprotestatSudaneseembassy,
„TeGuardian”
,16marca2012,za:http:llwww.guardian.co.uklworldl2012lmarl16lgeorge-clooney-
arrested-sudanese-embassy(dostęp:20.03.2013);P.Harris,GeorgeClooney’ssatellitespiesreveal
secretsofSudan’sbloodyarmy,„TeGuardian”
,24marca2012,za:http:llwww.guardian.co.ukl
worldl2012lmarl24lgeorge-clooney-spies-secrets-sudan(dostęp:20.03.2013).
