Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kraj
KRAJ
19
Ludzie,którzywVIIIw.zaatakowaliWyspyBrytyjskieiziemieFranków,przy-
bylizterenówzajmowanychobecnieprzeztrzyskandynawskiepaństwa:Danię,
NorwegięiSzwecję.HistorykJordanesok.551r.napisałdziełoGetica(jaksię
wydaje,byłdobrzepoinformowanyosprawachgeografiipolitycznejwspółczesnej
muSkandynawii),wktórympodajenazwy29tamtejszychplemion.Chociażnależy
ostrożniepodchodzićdotejliczby(29totakżeliczbarzymskichlegionówroz-
mieszczonychnaterenachCesarstwa),topolitycznykrajobrazówczesnejSkandy-
nawiibyłewidentnieznaczniebardziejzłożonyizróżnicowanyniżobecnie7.Ina-
czejwyglądałygranice,zawieranoizrywanosojuszemiędzypomniejszymikrólami
orazplemiennymiwodzami,aprzezSkandynawięmaszerowałyarmie,któreżeglo-
wałyzaMorzeBałtyckie,podbijałyisamebywałypodbite.Przezwzglądnawspół-
czesnegoczytelnika,sensowniejszejednakbędzieużywaniedzisiejszychnazw
państwskandynawskich.
SposródtrzechskandynawskichkrajównajdalejnapółnocyleżyNorwegia.To
krajbardzogórzysty,aprawiejednatrzeciajegoobszaruznajdujesięzakręgiem
polarnym.LiniabrzegowaNorwegii,poprzecinanafiordami,jestdłuższaniżjakie-
gokolwiekinnegowiększegokrajunaświecie.Atlantyckiewybrzeżaomywane
przezstosunkowociepłewody,będąceprzedłużeniemPrąduZatokowego,które
wywierajądużywpływnatamtejszyklimat.Większośćprzybrzeżnychwyspinizin
znajdujesięwstrefieklimatumorskiegozłagodnązimąizazwyczajchłodnym
latem.Teren,niemalodrazuodwybrzeżazaczynasięwgłąbląduwznosićku
górom,awyżynycentralne,chociażodpowiednienapastwiska,nienadająsiędo
uprawyzbóż.Krajobfitujejednakwryby,zwierzętafuterkoweorazminerały.
Musimywięcuznać,żedawnymNorwegomniewiodłosięszczególnieźle.Podob-
niejakwinnychczęściachSkandynawii,tamtejszewarunkinaturalneumożli-
wiłypowstanieklasywojownikówzdolnejjużwIIIw.n.e.uzyskiwaćzziemi
nadwyżkiwystarczające,byinwestowaćwwyszukaneuzbrojenie,utrzymywaćcen-
tralnezbrojownie,ćwiczyćdużearmieorazrozwijaćzłożone,zhierarchizowane
społeczeństwo8.
7IordanisRomanaetGetica,red.T
.Mommsen,GesellschaftfürAltereDeutscheGeschichts-
kunde,Berlin1882.Przekładnajęzykangielskiw:TheGothicHistoryofJordanesinEnglishVersion,
tłum.C.C.Mierow,Cambridge–NewYork1960.[PolskietłumaczenieJordanesa,patrz:E.Zwolski,
KasjodoriJordanes.Historiagocka,czyliScytyjskaEuropa,Lublin1984przyp.red.nauk.].
8J.Ilkjær,FjenderogforbundsfælleriromertidensNordeuropa,w:Fienderogforbundsfeller:regional
kontaktgjennomhistorien,Karmøyseminaret1999,http://www.illerup.dk/documents/illerup_78.pdf.
J.Ilkjær,C.v.Carnap-Bornheim,ImportafromerskmilitærudstyrtilNorgeiyngreromertid,w:Iethus
medmangerum:VenneboktilBjornMyhre60-årsdagen,red.I.Fuglestvedt,T
.Gansum,A.Opedal,
BindA,AmS-apport11A,2001,http://www.illerup.dk/documents/illerup_80.pdf.Patrzteżanaliza
znaleziskwIllerupÅdal,poniżej,s.34–39.