Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
RozdziałII.Początki
wopowieściobitwiepodOrangew105r.p.n.e.,czylimającejmiejsceniemal500
latwcześniej:
Kiedynieprzyjacielzawładnąłdwomaobozamiiogromnymłupem,zniszczyłwszystko,co
wpadłomuwręce,zodnowionąiniespożytązaciekłością.Dartoodzienie,siekanokolczugi
nadrobnekawałki,niszczonouprzęże,złotoisrebrowrzucanodowody.Koniezapędzano
wprzepaść,aludziwieszanonadrzewachnasznurachzaciśniętychnaszyi,tak,wkońcu
niebyłołupudlazwycięzców,jakiłaskidlapokonanych*.
Cezar,Tacyt,PosejdoniusziStrabonprzekazująpodobnehistorie,chociażich
opisynietakdramatyczne53.
Ostatniewykopaliskapotwierdziły,żeznaleziskabronistanowiłyrezultatnie-
wielkiejliczbydużychnagromadzeńoręża,aniekumulacjęwieludrobnych,indy-
widualnychofiar.DwadzieściapięćstanowiskwDaniiiSzwecjizawierałobroń
zmniejwięcej50bitew,którestoczononatymobszarzemiędzyIaVIIw.,głównie
przypołudniowo-wschodnimwybrzeżuJutlandiiizachodnimwybrzeżuwyspy
Fionii.IllerupÅdal,dzisiajokolicawzględniesucha,kiedyśbyłajeziorem,doktó-
regomiejscowiwodzowie,przyconajmniejtrzechoddzielnychokazjach,złożyli
wofierzesprzętwojennypokonanegowroga.Niejesteśmywstaniedokładnieokre-
ślić,gdziemiałymiejscetetrzybitwy.Orężeniewątpliwiezebranowcześniej
iwrzuconodojeziorawcharakterzedużejnofiary”.
Rozmieszczenieznaleziskbronipokazuje,żewSkandynawiitakiepraktyki
ograniczałysiędoDanii.JezioroIllerupÅdalzajmowałoprawie100000m2icho-
ciaż,logicznierzeczbiorąc,możnabysięspodziewaćznaleziskarcheologicznych
wzasięgurzutuzdawnegobrzegu,tookazałosię,żeprzedmiotywyrzucanozłodzi,
dalekowgłębiakwenu.Każdez15000znaleziskprzedciśnięciemdowodyumyśl-
niezniszczono.Ichanalizapozwalasiędowiedziećkilkuzaskakującychrzeczy.
Przedewszystkimtego,żenajpopularniejsząbroniąniebyłmiecz.Odnaleziono
3–4razywięcejwłóczniniżmieczy.Niektórewłóczniebyłyzaopatrzonewzadziory
iprzeznaczonedomiotania,innezaśbyłyichpozbawioneisłużyłydodźganiana
bliskąodległośćniczymwspółczesnebagnety.
NajstarszeznaleziskozIllerupskładasięzok.300ostrzywłócznitypuzna-
negojakoVenollum(odnazwymiejscapochówkuwNorwegii).Nadwóchgrotach
wytłoczonocechęzimieniemWagnijozapisanymrunami.Tooznacza,żeów
Wagnijoalbojesporządził,albotakczęstokupował,żewybitonanichjegoimię.
Jeślichodziokontekstarcheologiczny,nieznaneinnegermańskieprzedmioty
znaczonewpodobnysposób,jednakjestonczęstospotykanywśródrzymskich
artefaktów.Stądmożnawnioskować,żeWagnijobyłzaznajomionyzprodukcją
*AutorzypracyniepodaliodwołaniadocytowanegoprzezsiebiewydaniadziełaOrozjusza
(przyp.red.nauk.).
53L.Hedeager,dz.cyt.,t.II,s.223.