Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mieszkańcy
25
istotnyoglądskandynawskiegospołeczeństwa.Materiałarcheologicznywskazuje,
żechociażwSkandynawiiniepowstawałyźródłapisaneichoćznajdowałasięona
zbytdalekoodCesarstwaRzymskiego,abyzasługiwaćnawiększąuwagętamtej-
szychautorów,tojejmieszkańcyodegraliważnąrolęwoskrzydlaniugermańskich
nieprzyjaciółRzymu.PoupadkuCesarstwa,wdrugiejpołowieVw.,jakrównież
wkońcuepokiżelaza,wVIIIw.,Skandynawowieczasemstawalisięwrogami,acza-
semsojusznikamiwielkichspadkobiercówRzymuMerowingówiKarolingów.
MIESZKAŃCY
RzymianieznalikilkaplemionspośródludówzamieszkującychSkandynawię
wrzymskiejepoceżelaza.Twierdzili,żewewschodniejczęściPółwyspuSkandy-
nawskiegożyjądwaplemionagermańskie,zaśwIIw.n.e.Ptolemeuszopisałjesz-
czekilkainnych,zpołudniowejSkandynawii.BylitoFinnoiiGoutaizkrainynazy-
wanejprzezniegoScandia(dzisiejszaSkania,HallandiBlekinge),Kimbroi
iCharudeszPółwyspuCymbryjskiego(dzisiejszaJutlandia)orazTeutonesznad
południowegoBałtyku.Tacytprzekazałnam,oweludy,chociażpołączonewspól-
nymiwierzeniami,staletoczyłyzesobąwojny.Pierwsikronikarze,tacyjakJorda-
nes(piszącywVIw.),dotejetnicznejmieszankidodalijeszczejednoplemię,
Heruli,wojowniczyludwypartyzeSkandynawiiprzedpołowąIIw.,któryjednak
powróciłwVIw.,po200latachwędrówkipoEuropie.Około260r.n.e.Herulowie
zawarlisojuszzGotamiiwspólnieznimiwyruszalinałupieżczewyprawywzdłuż
wybrzeżymórzCzarnegoiEgejskiego,wnastępnychstuleciachjednaknajwyraź-
niejopuściłoichszczęścieiutracilimotywacjędodalszychwypraw.WVIw.Pro-
kopiuszopisywał,jakLongobardowiepokonaliarmięherulskiegokrólaRodulfa.
Częśćjegowojownikówpowróciławtedywskandynawskie,ojczystestrony19.Źró-
dłaarcheologiczneczęściowopotwierdzająopowieść.Jasnowskazująnapoja-
wieniesięwDaniiwVIw.nowychzwyczajówpogrzebowych.Choćwiedzaożyciu
owychplemionjestniewielka,topobieżnyszkicstarożytnejhistoriitamtego
regionumożnarozwinąćdziękianaliziewybranychstanowiskarcheologicznych
zpołudniowejSkandynawii.
Naczelnicyskandynawskichplemionwepoceżelazabylizawodowymiwojow-
nikami,jednaksztukąwojennąmoglisięzajmowaćtylkodlatego,żeczerpalizyski
zeswoichbardzourodzajnychziem.PrawdopodobnieSkandynawowietakzorgani-
zowaliuprawęroli,byprodukowaćnadwyżkidosprzedażynarynkurzymskim,
zamiastjakwcześniejwytwarzaćtylkotyle,iletrzeba,abyutrzymaćsięprzyżyciu.
Rozwarstwieniespołeczeństwa,koniecznedouzyskaniawysokichplonów,widać
19R.Wenskus,StammesbildungundVerfassung,Köln–Graz1961;K.Hald,hasłoDaner,w:Kul-
turhistoriskleksikonfornordiskmiddelalder,dz.cyt.