Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
państwaeuropejskieuzgodniływspólnąinterwencjęwzakresietelefoniikomórkowej.Uznano,żeniejest
tosektor,któryjestsymbolemwolnegorynku(działająwnimnielicznefirmy).Efektemtegobyły
niesłychaniewysokiecenywpołączeniachmiędzynarodowych.Interwencjapublicznadoprowadziła
doznacznegoichobniżenia.
Rys.1.2.Polityki/programypublicznepowstazazwyczajwkonstelacjitrzechpunktówodniesienia
Źródło:W.Parsons,PublicPolicy.AnIntroductiontotheTheoryandPracticeofPolicyAnalysis,EdwardElgard2005.
Istniejedośćpowszechnazgodacodotego,żerynekniewytwarzatakżeoptymalnegoproduktuw
zakresiedóbr,któremającharakterdóbrpublicznych.Dotyczytodóbrzzakresuedukacji,służbyzdrowia,
bezpieczeństwapublicznego,systemówtransportowychczyobrony.Jakkolwiekwtychdziedzinachdziałają
prywatnepodmioty.Dostarczająonejednakproduktówniszowychczyskierowanychdoograniczonych
liczebniegrup(np.prywatneszkoły,szpitale).Wniektórychkrajachprywatneplacówkiszkolneczy
szpitalnezostaływłączonewsystempubliczny.Obywatelniepłacibezpośredniozakorzystanieznich,ale
opłacajepaństwozpodatków,czyteżoneopłacanezinstytucjiubezpieczeniaspołecznego.
Przykłademzawodnościrynkujesttakżezjawiskotakzwanychkosztówzewnętrznych/ubocznych
(exter
na
li
ties).Otóżrynekpozbawionyzewnętrznejregulacjimożesprawiać,żepodmiotydziałającenanim
unikająpokrywaniawszystkichkosztówswojegodziałania.Mogąniepokrywaćwszystkichkosztów
związanychzichoddziaływaniemnaśrodowiskonaturalne.Firmymogąmiećchęćprzerzucaniakosztów
nainnych,naprzykładnaspołecznościlokalneczynapracowników.Wobectakichzachowańpaństwo
decydujesięnainterweniowanie.Prowadzipolitykęregulacyjną.Określapowinnościpodmiotów
gospodarczych,naprzykładwzakresieponoszeniakosztówwywołanychzanieczyszczaniemprzeznie
środowiska.
Zawodnośćdziałańpublicznych.Zawodnośćmechanizmówrynkowychnieoznaczawżadnymrazie
tego,żedziałania(interwencje)publicznemusząjawićsięjakoniezawodne.Ichzawodnośćwydajesię
rzecząoczywistą,zwłaszczajeślipodmiotypublicznegodziałanianiewstaniespełnićwieluistotnych
warunków.Widocznejesttozwłaszczawkrajachsłaborozwiniętychczyliinnymisłowy,peryferyjnych.
Powstająeksperckiezestawieniapaństw,którezawiodłyczywręczupadły.FundacjanarzeczPokoju(Fund
forPeace)tworzykażdegorokuFailedStatesIndex,którypublikujemagazynsprawzagranicznych
„ForeignPolicy”.Podstawąjestocenafunkcjonowaniapaństwwkluczowychobszarach,którezwyczajowo
należądosektorapublicznego(usługipubliczne,respektowanieprawczłowieka,sprawnośćaparatu
bezpieczeństwa,aktywnośćekonomicznaitp.)11.Czyminnymmusibyćzawodnośćwkrajachrozwiniętychi
wkrajachoróżnympoziomiezapóźnieniacywilizacyjnego.
Zawodnośćwynikarównieżzistotysamejmateriiprzedmiotowej,wktórejporuszająsiępodmioty
państwa(niechodzituwyłącznieopodmiotyrządowe,alerównieżspołeczne,aczasemprywatne,które
wykonujązleconeimdziałaniapubliczne).Dotyczyonaproblemównajtrudniejszychzmożliwych,np.
problemówklimatycznych,demograficznych,rozwojowych,problemówzwiązanychznierównościami
społecznymi,marginalizacjąniektórychgrupspołeczno-ekonomicznych,zagrożeniamizuwagi
nastosowanieróżnychtechnologii.Teproblemystająsięcoraztrudniejszeicorazbardziejzłożonezuwagi
nawielośćprocesów,któremająmiejscewdzisiejszejcywilizacjiiwdzisiejszymmodelurozwoju
ekonomicznego.
Wwieludziałaniachpublicznychbrakujekryteriówichefektywności.Niektórychposuniećdokonujesię
wwarunkachniepewności,gdyniewszystkiedaneospecyficesytuacjiproblemowejdostępne.Istotną