Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2.Niekomunikowalność
21
możnabykomunikacjąniewprost,wktórymaktywizujemyjakiśgatunek
wypowiedzi(naprzykładśrodkiliterackie,poetykęhaiku,obrazczynawet
muzykę),orazc2)wykorzystującdyferencjęumówienieakomunikowanie”
.
Toznaczy-mówimyA,alekomunikujemy(mamynamyśli)B;chodziosy-
tuacje,kiedystosowaneśrodkijęzykowestanowiąjedyniewehikułdlawy-
rażeniaczegoś,czegowłaśnieniedasięwyrazić.Jaknaprzykładwtakiej
wypowiedzi(c2):
Sztuka,kurwa,pierdoli,żechuj8.
Bazujemywtakimwypadkunazaufaniuwto,żeprezentujemy,coprawda,
jakąśniewyrażalnąrzeczzapomocąjęzyka,którytojęzykjednakniejest
wstanietejrzeczywyrazić,iufamy,żeinterlokutortozauważy,żeabstra-
howałbędzieodtychśrodkówizrekonstruujewrezultacietegoprocesu
to,coniewyrażalne.Mechanizmtenfunkcjonujeoczywiścietylkowsytu-
acjach,wktórychmamyzinterlokutoremwspólne(lubmożliwedozało-
żeniajakowspólne)pole,tłokognitywno-emocjonalne,gwarantującenam
(ijemu)realizacjętegomechanizmu.Uciekamywmówienie,gdyżtylkoto
napowierzchnikomunikacjijestmożliwe,stanowiącejednakjedyniedzia-
łaniejęzykoweonieistotnejsemantycesamejwypowiedzi,wceluaktywa-
cji(winnymprocesie)tego,cozamierzamyzakomunikować(nie-powie-
dzieć).Językjestwtymwypadkutransparentnyistanowitylkomateriał,
wehikułwywołującyuinterlokutoratosamo(wrażenie,przekonanie,tę
samąmyśl),comymieliśmynamyśli,przenoszącczyprzekładająctocoś
naśrodkijęzykowe,wyrażająceniesamąrzecz,leczpozwalającejązrekon-
struować9.
Wcharakterzeprzykładuprzytoczęwtymmiejscujednozdanieztekstuka-
baretowegoautorstwaHannsaDieteraHüschazseriijegotekstówpodtytułem
Hagenbuch(Hüsch1983:134-136),mającezilustrowaćjedenzesposobówreali-
zacjiwyróżnionegowyżejtrzeciegosposobu(wersjac1)wyrażanianiekomuni-
kowalności,obchodzącjązapomocąśrodkówliterackich(lubsyntaktycznych)10.
8Wypowiedźpewnegomłodzieńca,Wrocław18.09.2015,godzina22:20.
9Por.wtymkontekściewypowiedźnakonferencji,cytowanąwprzykładach(3)
rozdziałuobełkocie.
10Przekładtekstu-M.F.(pomijamwprzekładzietrybprzypuszczający,wjakimna-
pisanesąworyginalewszystkietekstyoHagenbuchu).Dlaporównaniapodajęteżtekst
oryginału:uHagenbuchhatjetztzugegeben,dańinjenemOktober,imGegensatzzujenem
September,indemerausderAnstaltBless-Hohensteinentlassenwordensei,dańerinje-
nemOktober,indemerinSuzernuud,einemsüdlichenVorortvonGöedergaaden,nördlich
desTana-FjordszusammenmitdemBerufsorthopädenWennerdotteraneinerStudieüber
«DeformationdesmenschlichenKörpers,ihrewirklicheHerkunftundihreAusstrahlungauf
MusikundMilitär»gearbeitet,aufeinemseinerunentbehrlichenSpaziergängezwischendrein,
