Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zastosowaniemetodbiologiimolekularnejprzyczyniłosiędopodważeniapoglądu
wykluczającegowymianęmateriaługenetycznegoupierwotniakówrozmnażających
siębezpłciowoitraktowanychjako,,aseksualne’’,jakTrypanosomaiEntamoeba.
Badaniametodamifizjologicznymi,biochemicznymi,histochemicznymiiim-
munologicznymipozwalająnapoznaniewspółzależnościmetabolicznychorganizmu
pasożytniczegoiżywicielskiego,aprzeztoustaleniezwiązkówadaptacyjnych
wukładziepasożyt–żywiciel.Poznanietychwzajemnychzależnościprzyczyniasię
doodkrywanianowychaspektówpatofizjologiiinwazjipasożytniczychiopracowania
skuteczniejszychmetodichzwalczania.
Stałypostępwjednejznajmłodszychnauk–immunologiiprzynosicorazto
noweodkryciawpoznawaniumechanizmówodpornościowychżywicieliwodpowiedzi
naróżneinwazjepasożytniczeorazformobronypasożytówprzedreakcjamiobronnymi
żywiciela.Niezwykleskutecznąformąobronypasożytówjestichzmiennośćantygenowa,
cozarazemstanowinadalgłównąprzyczynęogromnychtrudnościwopracowaniu
szczepionekprzeciwpasożytomludzkimizwierzęcym.Obecniejużwiemy,żeto
polimorfizmantygenówwpopulacjachpasożytówwpływanastopieńnasilenia
objawówchorobotwórczychużywiciela,atakżenazróżnicowaniewrażliwości
pasożytównaleki.
Szczególneosiągnięciawdziedziniepolskiejprotoparazytologiilekarskiejmiał
prof.WitoldKasprzak(1927–1996),któryzajmowałsięgłównieepidemiologią,
swoistościążywicielskąorazanalizągenomuGiardia.Zastosowanieanalizy
alloenzymówpomogłomuwustalaniuprzynależnościgatunkowejiszczepowej
pierwotniaków,zwłaszczatychrozmnażającychsiębezpłciowo,jakGiardia,
AcanthamoebaczyEntamoeba.Określeniegatunkuwprzypadkutychorganizmów
jestszczególnietrudne,apowszechniestosowanekryteriaprzynależnościgatunkowej
sąnieprzydatne.
Osiągnięcianaukoweprof.Kasprzakazdobyłyuznanienietylkowpolskiej,ale
iwświatowejparazytologii.Badaniatekontynuowanesąnadalprzezprof.Alicję
Majewską.
BadaniaminadepidemiologiąichorobotwórczościąTrichomonasvaginalis,
Trichomonastenax,EntamoebagingivaliswPolscezajmowałasięprof.Alicja
Kurnatowska,obecnietenkierunekbadańrealizujezespółkierowanyprzezprof.
PiotraKurnatowskiego.
Oryginalnywkładwparazytologiępolskąwniósłprof.RościsławKadłubowski,który
odkryłteratogenne,immunosupresyjneiprzeciwzakrzepowewłaściwościinhibitorów
Ascaris,aponadtoopracowałnowemetodybadanialekówprzeciwpasożytniczych.
Obokbadańmolekularnychprowadzonesąwspółcześnierównieżpracefaunistyczne
powiązanezekologią,awszczególnościdotyczącedynamikipopulacjipasożyta
wukładziepasożyt–żywicielwwarunkachśrodowiskazmienionegoprzezczłowieka.
Opracowaniecorazbardziejskutecznychmetodzapobieganiaizwalczaniainwazji
pasożytniczychorazepidemiologiichoróbinwazyjnychtopraktycznyefektwielo-
kierunkowychiinterdyscyplinarnychbadań.Dotyczytozarównoparazytologiilekarskiej,
jakiweterynaryjnej.Wtymzakresienauwagęzasługująbadania:Władysława
Cabaja,TadeuszaHubertaDzbeńskiego,ZdzisławaDziubka,LeszkaGundłacha,
14
