Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
względnymibeztlenowcami.Zastanawiającejestto,żepostaciedojrzałecharakteryzuje
metabolizmbeztlenowy,mimodostęputlenuwekrwiżywiciela.
Bruzdogłowiecszeroki(Diphyllobothriumlatum).Jegopierwszymstadium
larwalnymjestwolnożyjące(wwodzie)koracydium,którewykazujemetabolizm
beztlenowy.Koracydianieodżywiająsięiniepobierajątlenu,aichtlenoweukłady
enzymatyczne,główniecytochromy,sąprawdopodobniezablokowanedomomentu
wniknięcialarwydojamyciałapierwszegożywicielapośredniego(skorupiaka),
gdziepasożytprzekształcasięwkolejnestadiumlarwalnezwaneprocerkoidem.
Wpłyniejamyciałaoczlika,bogatymwtlen,następujeprzekształceniemetabolizmu
pasożytawkierunkumetabolizmutlenowego.
Świdrowiecafrykański(Trypanosomabrucei).Stadiumtrypomastigotatego
pasożyta,bytującewekrwiipłyniemózgowo-rdzeniowymczłowieka,charakteryzuje
zwykłymetabolizmtlenowyzależnyodwęglowodanów.Procesglikolizyutychform
odbywasięwspecjalnychstrukturachzwanychglikosomami,aczęśćenzymówtego
szlakuwykazujeszczególnewłaściwości:np.tworzeniegliceroluprzebiegaunich
poprzezodwróceniedziałaniakinazyglicerolowej.Inneprocyklicznestadium
rozwojowe,występującewprzewodziepokarmowymmuchytse-tse–przenosiciela
tegopasożyta,jestwzględnymbeztlenowcem,tzn.zużywatlenwtedy,kiedyjeston
dostępny,leczprzeżywarównieżpewienczasbezjegodostępu.Metabolizmform
procyklicznychjestzależnyodaminokwasówifunkcjonujetubardzoaktywna
oksydazaproliny.Uformtychwystępujekompletnysystemglikolityczny,cykl
Krebsaorazrozgałęzionyłańcuchtransportuelektronówzdodatkowymicytochromami
(cid)ialternatywnąoksydaząkońcowąniewrażliwąnacyjanek–obokzwykłej
oksydazycytochromowej(cytochromuaa
charakteryzujedużepowinowactwodotlenu,któregoilośćwjelicieowadajest
3
).Ogólniemówiąc,formyprocykliczne
znikoma,aformytrypomastigota–małepowinowactwodotlenu.Wwarunkach
doświadczalnychobserwowanotransformacjępostacitrypomastigotawformy
procykliczne,otrzymywanewhodowlachinvitro.Procesprzekształceniawiązałsię
zezwiększeniempowinowactwadotlenuiwzmożeniemaktywnościoksydazyproliny.
Głównekierunkiadaptacjieksploatacyjnej
Upasożytówobserwujemynastępująceprocesyumożliwiająceichekspansję
wżywicielu:a)zgodnośćzżywicielempotrzebwzakresieodżywiania;b)optymalny
przebiegprocesówmetabolicznych;c)doskonalenieekonomikifunkcjiżyciowych.
Rezultatemtychkierunkówprzystosowańjest:przyswajaniebiałekotejsamej
wartościbiologicznej,brakczynnikadenaturującegoienzymówwstępnegoetapu
rozpadubiałek,zdolnośćregulacjiaktywnościenzymów,licznemodyfikacjeszlaków
metabolicznych,akumulacjawysokoenergetycznychmateriałówzapasowychwstadiach
wolnożyjącychiregulacjatempaichspalania.
Adaptacjaeksploatacyjnapasożytówpozwalaimwykorzystaćmechanizmy
metaboliczneżywicielanapotrzebywłasne,aplastycznośćfizjologicznąswojego
organizmudousprawnieniaprocesuinwazji.
45
