Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
PasażerskitransportlotniczywUniiEuropejskiej…
wXXwieku,dopóźnychlatsiedemdziesiątych,byłjednymznajbardziejuregu-
lowanychsektorówgospodarki.Ocenianonawet,że„prawdopodobnieżadna
zdziałalnościgospodarczychozasięguświatowymiporównywalnejwielkościnie
jestbardziejikompletnieuregulowana,mniejwolnaodograniczeńisterowania,
aniżelitransportlotniczy”19.Wyróżnićmożnaregulacjedwojakiegorodzaju20:
Iekonomiczne-zaliczasiędonichm.in.:zasadydotycząceotwieraniafirm
idostępudorynku,zakresudziałalnościimożliwościrozwoju,zawieszenia
lubrezygnacjizdziałalności,łączeniafirm,stawekprzewozowych;
Inieekonomiczne-dotycząkwestiibezpieczeństwa,ochronyśrodowiska21.
Wtejksiążceprzedmiotemuwagibędąregulacjeocharakterzeekonomicznym,
którezostaływprowadzone,abyzapobiegaćpraktykommonopolistycznym.Ingeren-
cjapaństwawdziałalnośćtransportulotniczegomożewystępowaćwformiem.in.:za-
angażowaniakapitałupaństwowego,regulacjibezpośrednichlubpośrednich.Wwielu
krajachtransportlotniczypoIIwojnieświatowejzostałznacjonalizowany.WEuropie
dopołowylatsiedemdziesiątychudziałkapitałupaństwowegowprzedsiębiorstwach
lotniczychuzasadnianybyłwzględamipolitycznymiimilitarnymi.Dominującymi
przewoźnikamibyłytzw.narodowe(flagowe)linielotnicze.Dopieronaprzełomie
XXiXXIwiekubardziejwyrazistestałysiętendencjeprywatyzacjiikomercjalizacji
przewoźnikówlotniczych.Wbezpośredniejgestiipaństwpozostająurządzeniaruchu
inadzorulotniczego.Wzakresiedziałalnościportówlotniczychisposobówzarządza-
nianimiobserwujesięzmianyprywatyzacyjneikomercjalizacyjne.
Regulacjebezpośrednie,określanenadrodzeustawowejiadministracyjnej,
mająistotneznaczeniedlatransportulotniczego.Ichcharakterprzedmiotowy
orazinstytucjonalnyzmieniasięwmiarępojawianiasięnowychpłaszczyzndzia-
łaniawymagającychuregulowań.Wrazzrozszerzaniemsięwolnejkonkurencji
isamodzielnościprzewoźnikówpowietrznychkoniecznebyłostworzeniezasad
funkcjonowaniawolnegorynku,przepisówchroniącychrelatywniemniejszych
przewoźnikóworazkonsumentówusługlotniczych.Istotnestałysięponadtoregu-
lacjezwiązanezbezpieczeństwemlotów,wtymzzabezpieczeniemprzedatakami
terroryzmuorazprzepisyzwiązanezochronąśrodowiskanaturalnego.Regulacje
ocharakterzeekonomicznymdotycząceprotekcjonizmuiochronynarodowych
przewoźnikówbudziłykontrowersjeisprzeciwwielupaństw,stanowiącprzeszko-
dęnadrodzekuwspólnejpolitycelotniczejwskalimiędzynarodowej22.
Regulacjepośredniewykorzystywanesąnacorazwiększąskalę,ponieważza-
zwyczajleżąpozazakresemmiędzynarodowychumówlotniczych.Państwostosuje
19
O.J.Lissitzyn,BileteralAgreementsonAirTransport,„JALC”1964,vol.30,s.89.
20
Zob.W.Rydzkowski,K.Wojewódzka-Król,Współczesneproblemypolitykitransportowej,
PolskieWydawnictwoEkonomiczne,Warszawa1997,s.145.
21
Doregulacjinieekonomicznychmożnazaliczyćprzykładytakichzarządzeń,jaknp.za-
kazpaleniawsamolotachczyokreśleniedopuszczalnegopoziomuhałasuwywoływa-
negoprzezsamolotywpobliżulotnisk.
22
Zob.E.Marciszewska,Globalizacjasektorausługtransportulotniczego,Oficyna
WydawniczaSzkołaGłównaHandlowa,Warszawa2001,s.13.
