Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Wposzukiwaniutożsamości.Celeimetodydziałalnościpolitycznej
25
warunkachustrojowych,przysystemowymbrakutolerancjidlaodmiennych
poglądówcechującychpaństworosyjskie,niebyłauznawanazamożliwą.
Ważnymelementemorganizacjistawałasiękomunikacja,zarówno
wewnętrzna,jakizeświatemzewnętrznym.Autorzyideistowarzyszeniawal-
czącegoowolnośćojczyznyzakładaliistnienieDpublicznego”duchanarodu,
stanowiącegoprzeciwieństwoDduchaujętegoprzezwroga”25.Zapewneta
drugakategoriaoznaczaławszystkiepolskieinstytucjeorazmieszkańcówziem
polskich,współdziałającychzzaborcą,prowadzącychznimdialoglubprezentu-
jącychbiernepostawywobecprogramówniepodległościpropagowanychprzez
stowarzyszeniatajne.Próbyporozumieniaztymikręgamizostaływykluczone,
awnajlepszymprzypadkuniezbytdobrzejewidziano.Stworzenieorganizacji
opartejnaprzekonaniuokoniecznościwalkimiałodaćmożliwośćczuwania,
obserwacjisytuacji,szkoleniaumiejętnościwojskowych,czyliprowadzenia
czynnościokreślanychjakopracanarzeczniepodległości.Zaniezbędneuzna-
wanoteżzbieranieskładek,azatemfinansowewsparciewszelkiejsłużącejjej
działalności26.
Choćgłównymcelemprogramupolitycznegowydawcówiautorówkręgu
DStrażnicy”miałobyćodzyskanieniepodległościnadrodzewalkizbrojnej,
analizowanotakżeinnemetodymogącesłużyćjegorealizacji.Widocznabyła
elastycznośćiotwartośćnaróżnestrategie.Staranosięrozważaćwpływlicz-
nychczynnikówwarunkującychrozwiązaniaprzybliżająceosiągnięcienieza-
leżności.Niedałosiętuzauważyćprzywiązaniadojednejdoktryny.Zdawano
sobiesprawęzezmiennościsytuacjipolitycznejijejwpływunawybórstrategii
działania.Wskazywanonaistnieniewówczesnymświecieinnychpólrywalizacji
międzyposzczególnymipaństwamiinarodaminiżwalkazbrojna,którychnie
należałolekceważyćwobecnowoczesnościstającejsięwiodącymstandardem
społecznym.Jednymznichbyłaoświatainauka.Pojawiłasięteoria,żenaród-
byzachowaćswojątożsamośćiodzyskaćsamodzielnybytpolityczny-musi
posiadaćodpowiednieDinteligencyjnezasoby”27.Pisano:
Kiedywięcwalczymyzwrogiem,kiedycałymisiłamidążymydoodzyskaniabytu
narodowego-dowyparciazkrajunajazdu,powinniśmyużywaćnajszkodliwszej
dlaniegobroni,tejwłaśnie,którejonnajbardziejsięboiiktórejzawszelkącenę
25Ibidem,s.8-9.
26Ibidem.
27DStrażnica”,Warszawa11IX1861,w:Prasatajnazlat1861–1864,cz.1,s.13.
